0014201

He.

( 10 )

He.

dem miejscu ogłaszał dziwy wszechtno-cności Boga, co on wiernie zachował, skoro powrócił do Antyochii r. ś. 2818. II. Machab. Cap. 3.

HELIOPOLIS. Miasto słońca. W Egipcie nad Nilern. Jest ono do dziś dnia prawic całkiem zrujnowane, i niektóre tylko zabytki dawnej’ swej wielkości w sobie obejmuje. Miało sobie nadane takowe imię, z powodu, iż był w niem kościół słońcu poświęcony, w którym znajdowało się zwierciadło lak ustawione, że przez cały dzień odbijało promienie słoneczne, tak dalece, iż cały kościół zawsze był oświecony światłem tego wielkiego planety. W tem to właśnie mieście Heliopolu wydarzyło się, iż Oniasz najwyższy kapłan a syn Oniasza trzeciego, widząc że jest oddalonym od najwyższej dostojności kapłańskiej, o-trzymał od króla Ptolomeusza Filome-tora i od Kleopatry jego żony pozwolenie na wystawienie kościoła, na wzór owego w Jerozolimie; dla żydowskiego narodu ; zwłaszcza tych żydów, którzy się znajdowali w Egipcie, żeby mógł w nim sprawować urząd najwyższego kapłana, i mieć na zawsze na tym urzędzie następców z sw’ćj familii. Było i drugie miasto Heliopolis w Celesyryi, pomiędzy Libanem i An-lylibanem. Genes. Cap. 4l. Er,ech. Cap. 30.

HELLENIŚCI. To słowo pochodzi z Greckiego, znaczy imię Greka. Tak nazywali się żydzi, którzy rodzili się nie w Judzkim kraju, ale w krajach w których używano greckiego języka, i którzy nie mając w używaniu hebrajskiego języka, nie utrzymywali w swych Synagogach pisma w języku hebrajskim. Ale tylko iłó-maezenia siedmiudziesiąt. Były podobnież takowe Synagogi w Jerozolimie, jako to widzieć się daje ze św. Łukasza, który w dziejach Apostolskich , oddzielnemi je czyni od Hebrajskich,- to jest od tych, w których używano hebrajskiego języka. Tym sposobem czytania pisma pogardzali żydzi przywiązani do hebraizmu, którzy tego nie cierpieli, żeby miało być czytane pismo św. w innym języku, jak tylko w Hebrajskim, Motor. Cap. 6. et 9.

HELMON-DEBLATIIAIM. Czterdzieste obozowanie Izraelitów w podróży do ziemi Obiecanej , w bliskości potoku Arnon. Na tem to miejscu z rozkazu Boskiego Mojżesz zakazał ludowi, by nie walczył przeciw Moa-bitom z powodu pokrewieństwa, które zachodziło nawzajem pomiędzy niemi, zarazem przyobiecał im zupełne zwycięstwo nad Amalecitami. Numer. Cap. 33.

HELON. Choroba. Miasto pokolenia Judy, które dane było Lewitom. Było i drugie tego samego i-mienia w kraju pokolenia Ruhena. L Paralip. Cap. 6.

HEMAN-EZRAITA. Tumult. Był to jeden ze śpiewaków, których Dawid przeznaczył do kościoła, i jemu jest przypisany Psalm 78. iż go u-mieścił w muzyce, albo też z innego powodu nam niewiadomego. III. Reg-Cap. ,4.

HEMOR. Osieł. Królik miasta Sichem, ojciec Sychema, który ze-sromoeił Dynę córkę Jakóba i ścią-

ile.

( U )

Ile.

gniit na cnie iniaslo: zemstę braci Dyny. Gen es. Cap. 34.

HEMORRHOISSA. Słowo Greckie znaczy osobę cierpiącą krwie płynie-iiie. Pod tera to nazwiskiem znana jest niewiasta ewangeliczna, która cierpiała przez 12 lat zbytnie krwie pły-nicnie, a wydawszy cały swój majątek na lekarzów, żadnej niedoznała pomocy, udała się nakoniec do Chrystusa , a napotkawszy go na drodze idącego, z wielką wiarą dotknęła się z tyłu kraju sukni jego , i zaraz u-czuła się być zdrową; w tyra mo raencie Zbawiciel zastanowił się, ¹ zapytał? Ktoby się go dotknął? li' czniowie odpowiedzieli mu : » Nauczycielu lud cisnący się popycha Cię, a »Ty zapytujesz się: ktoby Cię dotknął ?« Jezus jednak spojrzał na o-koło żeby spostrzegł, kto się go dotknął. W tedy ta niewiasta rzuciła się do nóg jego, przerażona boja-żnią, wyznała przed ludem to, co uczyniła. Jezus jej rzekł: “Córko “ wiara twoja uzdrowiła cię ; idź w po-” koju. « Święty Ambroży tę niewiastę rozumie być świętą Martą. Niektórzy twierdzą, iż to jest Weronika święta. Euzebiusz w historyi swej kościelnej Libr. 7. utrzymuje, iż to była niewiasta pogańska z miasta Pa-ncady, leżącego tam, gdzie wypływa źrodło Jordanu, która powróciwszy do, swej ojczyzny na pamiątkę otrzymanej łaski, wystawiła statuę Zbawicielowi: twierdzi tenże Euzebiusz, iż widział ją własnemi oczyma. Przydają niektórzy historycy, że wspo-niniona statua utrzymywała się aż do czasów Juliana Cesarza, iż dopiero w czwartym wieku przez obrazo -bur-ców la statua obaloną została. Hemor-rhoissa jest obrazem powołanych do wiary z pogaństwa, którzy przystępują jakby z tyłu za ludem żydowskim, dla którego Chrystus najpierwej przyszedł na ziemię, ale który nie pierwej udał się na drogę zbawienia aż po niewiernych. Lucae. Cap. 8.

HEPIIA. Miasto nadmorskie przylegle ze strony północnej do góry Karmelu, niedalekie od Ptolomaidy.

HEPTATEUCUS. Ten wyraz znaczy siedm ksiąg, rozumieć należy pod tym nazwiskiem, siedm pierwszych ksiąg starego testamentu, te są: Genesis. Exodi. Lcriticus. Numeri. Deu-łeronomiis. Josuc. Judicum.

HER. Stras. Syn starszy patry-archy Judy i Chananejskiej niewiasty Soe. Zaślubił on sobie Tbamarę, ale Bóg skarał go nagłą śmiercią przeto, iż się dopuszczał obrzydliwego występku, a że Her nie zostawił potomstwa z Thamary, wyda! ją potem Juda za małżonkę drugiemu swemu synowi 0-nan który naśladując rozpusty brata, podobnie jak pierwszy został śmiercią od Boga ukarany. Znajdują się jeszcze niektóre osoby tego imienia raniej znane. Genes. Cap. 38.

HERED. Rozkazujący. Syn Beli, pokolenia Beniamina, głowa familii Ilercdytów, ostatnim on był synem Beniamina. Genes. C.4Q.Nume). C. 26.

HERESIA. To słowo pochodzi od wyrazu Greckiego, i nic złego w początkach swych nie znaczyło, bywało użyte dla oznaczenia partykularnego jakiego zdania, jakowej sekty, czyli zgromadzenia. W tyra to sensie u-