0442

IX. 2.

BOLESŁAW II KUNEGUNDĄ).

427

śląskich, znajduje się w orszaku Wacława w chwili, kiedy Łokietek przez przeciwnika pokonany, widział się zmuszonym 9 i 13 października 1292 r. ^l) zrzec się na jego rzecz Krakowa i złożyć mu hołd wierności. Małżeństwo Bolesława z Kunegundą nie mogło zatem rychlej przyjść do skutku, jak dopiero po chwili, w której Wacław nabył pretensye do ziemi krakowskiej. Stało się to zaś, jak wiadomo, na podstawie cesyi Przemyśla II wielkopolskiego'-;, która według Rocz. Tras.⁸) nastąpiła r. 1291; jakoż w istocie jeszcze pod datą 6 stycznia 1291 r.⁴) Przemysł nosi tytuł księcia krakowskiego, a już 7 lutego tegoż roku-') spotykamy w ziemi krakowskiej burgrabiego, osadzonego z ramienia Wacława Nabycie pretensyj do Krakowa nastąpiło zatem dopiero w początkach r. 1291 '), z czego wynika, że i akcyą Wacława celem pozyskania Mazowsza, a zatem też i zaślubiny Kunegundy z Bolesławem przenieść należy, zgodnie zresztą z podaną poprzednio interpretacyą chronologicznej daty Kron. Neplach., na rok 1291 ^s).

Jedynym dokumentowym śladem pobytu Kunegundy na Mazowszu jest przytoczony poprzednio dyplo-mat niedatowany '■’), który spisany mógł być co najpóźniej r. 1298.

Chroń. A ul. Reg. ^lu), a za nią Kron. Prane. Pras.¹¹) zapisują (pod r. 1321; wiadomość następującą: Hoc anno generosa Deo demta domina, quondam reyis Ottakari filia, abbatissa ad S. Georgium in castro Pra-yensi, dicta Chunigundis, .... moritur, et in suo monasterio, ab i multis annis utiliter abbaf izacerat, sepelitur. Ponieważ (Mtokar nie miał dwu córek tego samego imienia (Kunegundą;, przeto wzmianka powyższa dotyczyć może tylko niniejszej Kunegundy. Okazuje się stąd. że po ustaniu pożycia małżeńskiego z Bolesławem powróciła ona do Pragi i wstąpiła jeszcze raz do klasztoru, tym razem już innego aniżeli poprzednio, a, mianowicie do klasztoru św. Jerzego na zamku praskim, gdzie uzyskała godność ksieni, sprawowana już aż do śmierci. Na nieznajomości rzeczy polega tedy przekaz późniejszego Benesza z Weitm.¹-), który podając wiadomość o jej śmierci, nadmienia, jakoby umarła dziewicą (virgo cenerabilis et devota); Benesz nie ma w swej kronice jakichkolwiek dat z uprzedniego życia Kunegundy, stąd też omyłka jego łatwo da się wytłomaczyć. Możnaby przyjąć jako rzecz najprawdopodobniejsza, że ponowne przywdzianie sukni zakonnej przez Kune-gundę nastąpiło dopiero po śmierci Bolesława, a więc nie rychlej jak r. 1313. Tak też mamy rzecz tę wytło-maczoną w Kron. Franc. Pras. ¹⁸j, która podając daty biograficzne o Kunegundzie, bezpośrednio po szczególe, iż wydaną była za księcia mazowieckiego i urodziła mu kilkoro dzieci, dodaje: ipso (duce Mazocie) de fu net o fuit facta abbatissa ad S. Georgium in castro Pragensi. Wiadomość ta jest jednakowoż mylną. (ldvbv Kune-gunda, chociażby zaraz po owdowieniu, była wstąpiła do zakonu, natenczas w chwili zgonu liczyłaby zaledwo ośm lat sprawowania dostojeństwa ksieni; temu obliczeniu zaś sprzeciwia się przytoczona poprzednio wiadomość Chroń. Aul. Reg., według której Kunegundą w klasztorze św. Jerzego multis annis... abbatizacerat. Ważniejsze są wskazówki dyplomatyczne. Jeszcze z czasów życia Bolesława II posiadamy trzy dokumenty, jeden z 30 listopada 1305 r. ^u), drugi z 4 stycznia 1306 r. ^1:’(, trzeci z 12 sierpnia t. r. W, z tych pierwszy i ostatni wystawiony przez samą Kunegundę; wszystkie mienią ją córką Przemyśla Ottokara, a wiec nie pozostawiają żadnego wątpienia co do identyczności osoby, i we wszystkich występuje ona już jako ksieni klasztoru św. Jerzego (abbatissa monasterii S. Georgii in castro Pragensi). Z zestawienia dat wynika zatem, że małżeństwo jej z Bolesławem rozeszło się jeszcze za życia tego ostatniego, i że za życia jeszcze męża wstąpiła ponownie do klasztoru. Bliższe określenie daty tego faktu podaje Fragm. praebend. monast. S. (leorg.^1T) z XV w., według którego Kunegundą recepit habitinn monasticum anno Domini MCCCIl die Marie Magdalenę (22 lipca); co stwierdza też współczesny rękopis Bibl. św. Jana pod Skałką ^ls): Anno MCCCIl, XI Kai. Augusti

i/ Eiiilcr. Jieg. Boh- 1J. nr. 1590. 1592. — -) O szczegółach por. Semkowicz. Walka o monareh. w Kwart, ilist. V. 787 i n. i tego/. Rozb. Dług. 812. 818. — 3) Mon. Pol. II. 852. — A) Kod. dypl. Wielk. II. nr. 665. — 5) Emier, Reg. Boh. II. nr. 1581. — <>) Dokument rzekomo z 1 grudnia 1290 r. (Emler, ibid. II. nr. 1528). w którym Wacław używa tytułu Boemie et Polonie rex, ina albo datę zmyloną, albo jest podrobionym, gdyż tytuł ten możliwym był dopiero po koronacyi Wacława na króla polskiego r. 1800. — ") Por. trafne wywody Semkowicza, Walka o monareh., Kwart. Hist. V. 767. — 8) E ni I e r, Font. rer. Boh. IV. 12 uw. 5 bierze dosłownie datę przekazaną przez Kron. Neplach. i dlatego odnosi małżeństwo Kunegundy z Bolesławem do r. 1290. — 9) Kętrzyński, Dokum. Płoc. nr. 16. — ¹0, Emler, Kont. rer. Boh. IV. 260. — UJ Ibid. IV. 394. - 12) Ibid. IV. 477. — 13) Ibid. IV. 858. — 14) Emler, Reg. Boh. II. nr. 2064. — 15) Ibid. II. nr. 2069. — l«) Ibid. II. nr. 2102. — l<) Dobner, Mon. hist. Boh. VI. 358. — 18) Ibid. VI. 378 uw. 1.