0101

92

W osobnej dzwonnicy wiszą trzy dzwony. Największy i najmniejszy pochodzą z roku 1665, jeden lany jest w roku 1698 w Gdańsku, a ostatni w roku 1844 w Kamieniu.

W ramach krótkiego opisu niemożliwe jest wyszczególnienie wszystkich osobliwości pięknej świątyni złotowskiej, która w bliższej i dalszej okolicy niema podobnej sobie.

Przy kościele istnieją dwa bractwa: św. Anny od roku 1676 i Żywego Różańca od roku 1705; dawniej instalowanych było przy farze 4. kapłanów.

We farze złotowskiej śpiewano każdy dzień po ostatniem nabożeństwie pieśń ^Bogarodzica Dziewica**.

Za czasów ks. Prób. D-ra Teicherta (1896—1902) zniesiono ten starodawny zwyczaj śpiewania pieśni św. Wojciecha, Patrona Polski.

Przy farze złotowskiej urzędowali następujący proboszczowie:

Jan Gorzkowski 1619, Wojciech Niemcewicz 1653, Mateusz Godyński 1672, Jan Bniński 1688, Wojciech Grembiński 1692, Marcin Kruszyński 1705, Aleksander Działyński 1716, Wojciech Golański 1725, Tomasz Kosowski 1735, Stefan Wiktor z Paradyża Bronisz 1759, Jacek Robaszkiewicz 1791, Stanisław z Dro-szewa Droszewski 1812, Antoni Romatowski 1830, Wojciech Kiedrowski (administrator) 1838, Jan Zeller 1839, Krystjan Irm-ler (administrator) 1851, Jan Dobbeck (administrator) 1851, Fryderyk Gaede 1851, Jan Kajewicz’ 1852, Mateusz Słowiński 1853, Łaszewski 1886 (żyje jeszcze w Toruniu), Marszewski 1887, Dr. Jerzy Lange 1890, Aleksander Langer 1895, Dr. Teichert (żyje jeszcze w Pelplinie) 1896, Dr. Bolesław Domański 1902 (administrator), Leon Pellowski 1903, Feliks Gollnick 1922.

Za czasów ks. Proboszcza Pellowskiego odnowiono wielki ołtarz w kościele, przyczem usunięto niepotrzebnie pasję z bramy triumfalnej w kościele i wystawiono nową plebanję obok kościoła, a do starej przeprowadził się dzierżawca włości plebańskich.

Parafja złotowska liczyła 1744 dusz 1800 (miasto i 9 wsi), a w roku 1921 już 4151 dusz. Obecnie liczy parafja złotowska 3872 dusz; należą do niej następujące miejscowości: Złotów, Blękwid, Święta, Nowa Święta, Stawnica, Śmierdowo złotowskie, Klukowo, Wąsosz, Dzierżążna, Kujań, Frydrykowo i Nowiny.