Dyplomacja to też pewien rodzaj wojny... Bierzemy najwięcej, najmniej dając w zamian.
Tiar
Dyplomacja bez armat jest jak muzyka bez instrumentów.
Fryderyk Wielki
i interesów państwa i jego obywateli za granicą. W ujęciu drugim dyplomacja to zespół metod i środków oraz sztuka osiągania celów polityki zagranicznej państwa, prowadzenia i utrzymywania stosunków między państwami, a przede wszystkim prowadzenia rokowań i zawierania traktatów14. Trzecie ujęcie wskazuje natomiast, że dyplomację stanowi dysponujący odpowiednimi kwalifikacjami zespół ludzi, określany mianem służby zagranicznej, oraz system organizacyjny (tj. Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz stałe i powoływane ad hoc misje dyplomatyczne) realizujący cele i zadania polityki zagranicznej, stanowiący wyodrębnioną służbę państwową, wchodzącą w skład naczelnej administracji państwowej15. Definicję powyższą utrwala również Ryszard Stemplowski, według którego dyplomacja jest należącym do procesu prowadzenia polityki uczestnictwem organu (urzędu) władzy (administracji) państwowej w międzynarodowej polityce, tj. zespołem środków osobowych, majątkowych oraz czynności, dokumentów i zwyczajów z tym uczestnictwem związanych. W węższym rozumieniu tego pojęcia dyplomacja stanowi zbiór osób, procedur, komunikatów oraz środków rzeczowych i finansowych, uczestniczących w procesie komunikowania się ze sobą państw i innych podmiotów prawa międzynarodowego. W Polsce dyplomację w zakresie swoich kompetencji uprawia prezes Rady Ministrów i jej członkowie, a w szczególności minister właściwy do spraw zagranicznych oraz podległa mu administracja rządowa. Dyplomacja w szerszym znaczeniu obejmuje natomiast niektóre dziedziny działania prezydenta Rzeczypospolitej (dyplomacja prezydencka), sejmu i senatu (dyplomacja parlamentarna), wspólne działania wyżej wymienionych organów oraz innych instytucji. Ministerstwa i inne urzędy administracji rządowej uczestniczą w prowadzeniu polityki zagranicznej jako obsługa organów administracji. Część związanych z tym czynności należy do zakresu dyplomacji, jednak warto podkreślić, że nie każdy podmiot kształtujący politykę zagraniczną uprawia
14 Podobnie ujęcie dyplomacji widzi Z. J. Pietraś, według którego oznacza ona „oficjalną działalność państwa skierowaną na zewnątrz, realizowaną przez organy
państwowe i mającą na celu osiągnięcie założeń jego polityki zagranicznej na drodze prowadzenia rokowań i zawierania umów międzynarodowych", Z. J. Pietraś, Dyplomatyczna misja specjalna jako instytucja prawa międzynarodowego, UMCS, Lublin 1978, s. 14.
15 J. Sutor, Prawo dyplomatyczne i konsularne, op. cit., s. 29.
18
MAŁGORZATAŁAKOTA-MICKER, INSTRUMENTARIUM PRZYSZŁEGO DYPLOMATY