66 MIESZKO II LAMBERT. Jl. 0.
dzenia Galla’), który w r. 1018 nazywa Mieszka: puerum ad regnandum . . adhuc (non) idoneum. Niemniej odpowiada prawdzie określenie Rocz. Hild.1 2), który zapisując pod r. 1034 zgon Mieszka, dodaje, iż zmarł immatura morle, miał bowiem podówczas zaledwie lat 44. Natomiast na nieporozumieniu polega mniemanie3), z którego należałoby całkiem inny wniosek wyprowadzić o wieku Mieszka, jakoby w tymże Rocz. Hild. znajdowała się zapiska, poświadczająca jego wyprawę wojenną wraz z Ottonem III przeciw Obotrytom już w r. 995, a więc w piątym roku życia! Ustęp rocznika brzmi4): occuritque (cesarzowi) in auxilium Bolizlan filim Misaco, i nie znaczy bynajmniej, iż Mieszko (II) syn Bolesława (Chrobrego), lecz owszem przeciwnie, Rolesław (Chrobry) syn Mieszka (I) przybył na pomoc cesarzowi. Bez wartości jest przekaz Rodow. książ. poi.5 6), jakoby Mieszko urodził się 1013 r.
Ze Mieszko był koronowany królem, stwierdza zarówno Rocz. Magd.f>j jako toż Ann. Saxo7). opowiadając pod r. 1030 o kolizyi jego z cesarstwem z dodatkiem, iż Mieszko poprzednio regale sibi nomen usur-pauit. Wynika to też niewątpliwie z Wippona8), który podaje: Bolizlams (Chrobry)... insignia regalia et regium nomen in iniuriam regis Chuonradi sibi aptarit... Filius autem eius Misico s im iii ter rebelii s i t. d. Similiter rebellis nie znaczy oczywiście nic innego, jak tylko że Mieszko, podobnie jak jego ojciec, przez przybranie tytułu królewskiego wyłamał się z pod zwierzchnictwa cesarskiego. Stale przez Ryksę, żonę Mieszka, używany tytuł regina świadczy niemniej o dokonanej koronacyi9). Daty koronacyi żadne źródło wyraźnie nie podaje; z przytoczonych poprzednio zapisek Rocz. Magd. i Ann. Saxo wynika, że odbyła się ona przed r. 1030; niema jednak powodu wątpić, że Mieszko koronował się zaraz przy wstąpieniu na tron, a więc r. 1025, nie było bowiem żadnego powodu odkładać jej na później. Jakoż Wippo opowiada o koronacyi Bolesława, jego śmierci i koronacyi Mieszka w jednym wspólnym ustępie, a gdy dwa pierwsze fakta niewątpliwie zaszły
r. 1025 (1. 8.'), przeto przypuścić można, że i trzeci odnosi się do tegoż samego roku.
Datę śmierci Mieszka podaje przeważna ilość źródeł polskich, pośród nich najstarsze, jak Rocz. Śkrzys.10), Rocz. kap. krak.łl), a dalej Spom. Gniezn.l2), Rocz. Wielkop.13), Rocz. Sędz. u), Chroń, princ. Pol.15), Chroń. Pol.16), Ann. Sil. comp.17), pod rokiem 1034. Też same datę stwierdzają także źródła niemieckie, pośród nich niektóre współczesne, jako to: Rocz. Hild.18), Wippo19), Rocz. Ałtaj, wiek.20), Rocz. Magd.21). Błędnym tedy jest przekaz Kron. Wielk.22) i Rocz. Śkrzys. now. w kod. IX23), jakoby Mieszko umarł r. 1033, jak nie mniej przekaz Rocz. krót.24), jakoby śmierć jego nastąpiła w r. 1030.
Dzień śmierci podaje niewątpliwie zapiska Nekr. Merseb.25) pod datą VI Id. Mai (10 maja): Lampertus sioe Misico dur Foloniorum decessit. Ze ta zapiska nie może się odnosić ani do Mieszka I ani do jego syna
Mieszka, okazaliśmy poprzednio (/. 2. 10.), poniewraż zaś w ogóle zapiski rzeczonego nekrologu nie się
gają dalej, jak poza połowię w. XI, przeto też nie można jej odnieść do jakiegokolwiek późniejszego Mieszka; skąd wynika, że ją uważać można jedynie za datę śmierci Mieszka II. Liczne stosunki, w jakich władca ten, pod koniec zwłaszcza panowania, pozostawał z cesarstwem, tłomaczą też dostatecznie, dlaczego nekrolog niemiecki wspomniał o jego śmierci. Wreszcie owe dwa imiona, słowiańskie i zachodnie, pod któremi zmarły jest wymieniony, a których identyczność właśnie co do Mieszka II, nie zaś co do jakiegokolwiek innego księcia tego imienia da się wykazać, świadczą niemniej wymownie, że zapiska nie kogo innego, jak tylko Mieszka II ma na myśli 2°). Jest zdanie27), że także i zapiska Nekr. Bamb.28), podająca pod dniem 11 maja śmierć księcia polskiego tego imienia, odnosi się do Mieszka II. Różnica daty między Nekr. Merseb. a Nekr. Ramii, jest tak małą (jeden dzień), że w istocie zdanie to mogłoby się wydawać prawdopodobnem; ponieważ jednak Mieszko wymieniony jest w tej zapisce jako dobroczyńca klasztoru bamberskiego, Piastowie zaś nie mieli pod-
Mon. Pol. I. 403. — 2) Mon Germ. SS. III. 99. — 3) Griinhagen, Schles. Reg. I. 4. — 4) Mon. Gerni.
SS. III. 91. - 5) Mon. Pol. III. 281. - 6) Mon. Germ. SS. XVI. 169. - I) Ibid. SS. VI. 678. - 8) Ibid. SS. XI. 264. -
Por. też Lewicki, Mieszko II. 138 uw. 3. — 10) Mon. Pol. II. 773. — H) Ibid. II. 794. — 12) Ibid. III. 43. — 13) Ibid. II.
794 _ 14) Ibid. II. 873. — 15) Ibid. IU. 445. — 16) Ibid. III. 619. — 1<) Ibid. III. 672. — 18) Mon. Germ. SS. III. 99. —
19) Ibid. SS. XI. 269. — 20) Ibid. SS. XX. 791. — 21) ibid. SS. XVI. 170. — 22) Mon. Pol. II. 484. — Ibid. III. 62. —
24) ibid. II. 794. — 25) Hofer, Zeitschr. f. Arcliivk. 1834. I. 114. — 26) Datę Nekr. Merseb. odnoszą trafnie do Mieszka II.
Bielowski, Syn. Chrobr. 14 uw. 41 i 22; Mon. Pol. 11. 794 uw. 4; Griinhagen, Schles. Reg. I. 11; Steindorf, Jahrb. Heinr.
III. I. 61. — 27) Bielowski. Syn. Chrobr. 14 uw: 39 i 22. — 28) Bohmer, Fontes IV. 499.