9152S6301

ści a w kapitularzach jego czytamy: „rządcy dóbr są obowiązani przyprowadzać do zamku, w którymby się cesarz znajdował w dzień ś. Marcina zimowego, wszystką, młodzież stadną różnego wieku tak, ażeby monarcha po wysłuchaniu mszy świętej, mógł odbyć porządny koni prze-gląd.“ -— Historya nas naucza że Karol W. doskonałym był jeźdzcem, że niespuszczając się na swych koniuszych i masztalerzy sam sobie konie do boju i łowów ujeżdżał.

Hodowla konia w tych czasach, była zapewnie na-wpół dziką; klacze i ogiery puszczały się swobodnie na obszerne pastwiska niedawno lasom wydarte bujną i soczystą pokryte trawą, bywały strony gdzie się stadnina samopas po lasach i nieuprawnych wałęsała łąkach, tak jak się to do dziś dnia w niektórych jeszcze dzieje stronach Azyi; lecz strony nadmorskie już mniej dziką w owe czasy przedstawiać musiały postać, kiedy one przynęcały cło siebie normandskich korsarzy.

W każdej wielkiej lenności staranie około stadnin cesarskich powierzanem bywało osobnemu urzędnikowi zwanemu marszałkiem (mareschalcus). Z tych to stad pochodziły konie, które cesarz w darze posyłał królowi angielskiemu Alfredowi, papieżowi Adrianowi, królowi perskiemu nawet.

Opieka Karola W, nierozpościerała się jedynie nad własnemi jego stadami. Mądry ten monarcha starał się rozwinąć w całym narodzie usposobienia hippiczne i wszelkie tego rodzaju igrzyska monarszą jego otrzymywały zachętę.

Legendy owych sięgające czasów, przekonywają nas że wyścigi konne były oddawna zaprowadoznym w pań-