9152S0001

głe peregrynacye, poznanie się z kulturą, zwyczajami i pojęciami obcych ludów, zasmakowanie w wygodach i rozkoszach życia wschodniego, wszystko to wielki wpływ na obyczaje, pojęcia i handel zachodu wywarło. Rzeczypospolite Wenecya, Genua i Piza oraz portowe miasto Marsylia, wzrosły przez handel, wywołany nieustannemi Zachodu ze Wschodem stosunkami, żegluga wydoskonaloną została.

Egipt i Konstantynopol stały się nowych wiadomości kopalniami; pokochano nauki przyrodzone i sztuki piękne, zagustowano w rękopismach greckich, syryjskich i arabskich, popęd do badań, do nauk i pożytecznych odkryć przywieziony ze Wschodu, zajął umysły tej szlachty, która niedawno jeszcze, najzupełniejsze nieuctwo za cechę stanu swojego uważała. Rozpasanie feodalnych potentatów wchodzić zaczęło w karby posłuszeństwa głowie państwa, przerzedzały się bowiem ich szeregi nieustannie pod znamionami Krzyżowców a lennictwa ich przyłączane do suzerenskich posiadłości królewską powiększały władzę, która w gminach miast nową jeszcze dla siebie wynalazła podporę.

O ile feodalność przez wojny krzyżowe upadła, o tyle podniosło się rycerstwo, zyskało ono wiele na świetności — i blask swój na całą rozpostarło Europę. Wtedy to nazwiska rodowe i herby początek swój wzięły. Poezya Trubadurów pod wpływami takich okoliczności, przyjęła nowy i szczytniejszy charakter. Wreszcie duch badań rosnąć począł.

W hippicznym święcie wojny krzyżowe wywarły wpływ przeważny na wyrobienie przekonania, iż koń wschodu jest najlepszym regeneratorem stad Europy. Krucya-

292