FizykaII19401

188

czeń równie jak i z postrzeżeń na ludziach żyjących za pomocą zwierciadełka krtaniowego, a nawet i bez niego na tych, którzy mieli fistułę w tchawicy, okazało się, że- szpara oddechowa przed dobyciem tonu zupełnie się zamyka, a brzegi wiązadeł także prawie zupełnie do siebie przypierają, będąc zarazem odpowiedniemi muszkułami do pewnego stopnia zawsze naciągnięte. Silny prąd powietrza, wydobywający się z płuc, otwiera tedy głośnię, której wiązadła wówczas całkiem tak w drgania przechodzą, jak języczek piszczałki stroikowej. Te ich drga nia uważa. Joh. Muller za przyczynę tonu, a nie uderzenia wspo-mnionego prądu powietrza, które następują wskutek prędkiego, naprzemian odbywającego się zamykania i mniejszego lub większego otwierania szpary głosowej. Powody jednak, którego do odstąpienia od Weberowego zdania o twmrzeniu się tonów w piszczałkach stroikowych.nakłoniły, są zdaniem Seebecka ¹) płonne. Co jednak właściwie jest ostateczną przyczyną powstania tonu, jest pod- względem skutku rzeczą obojętną, gdyż w każdym razie wysokość tonu w^redług obydwóch zdań zależy od liczby drgania błon sprężystych, jakiemi są wiązadła, bo każdemu ich pełnemu drganiu odpowiada też jedno uderzenie wydobywającego się powietrza.

Przy głosie ludzkim mamy rozróżnić podwójny narząd, jeden do wydawania tonów czyli do modulowania ich wysokości, a drugi do mówienia czyli do przemiany ogólnych brzmień w odpowiednie głoski. Górne części przewodu powietrznego i gardzieli służą, podobnie jak puhar. głosowy stałej długości przy piszczałce stroikowej, tylko do wzmocnienia głosu dla współistnienia drgań w słupie zawartego w^r nim powietrza i w otaczających go miękkich ścianach tegoż przewmdu. Dmuchając z dołu w krtań, na sposób Mullera utwierdzoną, wydają dolne struny głosowa, gdy szpara głosowa jest wązka, pełny i czysty ton, który do tonów głosu ludzkiego bardzo jest podobny i tylko mniejszą siłą różni się od tonów, wydobytych przy obecności woreczków Morganiego, górnych wiązadeł i nagłośni. Wysokość tonów zależy tylko od naciągnięcia wiązadeł czyli strun głosowych i od ich długości, a nie od szerokości głośni, chociaż

1

Sceteclc w Dovego Repertorium, T. YI.