231
231
prostopadle do krążka tak ustawione, aby, gdy jedna stoi przed jedną dziurką, * druga naprzeciwko dziurki tuż następującej się znajdowała, i dmuchając w obydwie rurki razem z jednakową siłą, co się za pomocą miecha ze skrzyneczką Fig. 100. uskutecznia, nie sły
chać żadnego tonu
tylko świst przechodzącego powietrza, gdyż obydwa uderzenia powietrza, płynącego w przeciwnych kierunkach, znoszą się całkowicie na drodze przesyłania do ucha. Skoro się zaś jednę z tych rurek zatka, zaraz powstaje ton, odpowiedni chyżości obrotu krążka syreny. Ustawiwszy jednak obie te rurki w ten sposób, iż wpadanie prądu powietrza do dziurek syreny następuje naprzemian, to z jednej, to z drugiej strony, zatem tak, iż poziome oddalenie jednej rurki od drugiej jest równe połowie odstępu dziurek od siebie, przy zadęciu obu rurek naraz słychać ten sam ton, co pierwej, tylko nierównie mocniej.
Jeżeli zaś na owym krążku są dwa współśrodkowe rządki dziurek, z których jeden ma ich dwa razy więcej, niż drugi, wówczas przy równej chyżości obrotu daje pierwszy przy zadęciu jednej rurki oktawę tego tonu, który się wydobywa z drugiego rzędu dziurek, a gdy się przez obie razem z obu stron dmucha, słychać zwykle obydwa tony równocześnie. W razie jednak, gdy przy zadęciu tych rurek z obu stron przeciwnych każdy prąd powietrza, odpowiadający niższemu tonowi, schodzi się z prądem, wywołującym ton wyższy, znika ten wyższy ton całkiem, a tylko niższy słychać wyraźnie. Tu uderzenia tonu wyższego, następujące po sobie naprzemian, znoszą S1ę przez równoczesne z niemi uderzenia niższego tonu, a po-zostająca jeszcze połowra liczby uderzeń z pierwszego daje wrła-śnie ton niższy. O zjawiskach interferencji głosu. uwrażanych