FizykaII33501

329

-tosunek ten zowie się stosunkiem załamania światła a iloraz n współczynnikiem załamania. Jeżeli promienie światła idą przez takie dwa ciała w odwrotnym kierunku, wtedy także powyższy stosunek staje się odwrotnym, a współczynnik załamania ma ffa-tosć y_n. Dla promieni, idących z powietrza do wody, jest on=: y_{g 5} z powietrza zaś do szkła około %, zmieniając się w różnych gatunkach szkła w granicach 1*5 do 1-6, lub nawet nieco więcej, z powietrza do olejku terpentynowego 1-48; zatćm odwrotnie z wody w powietrze = ^s/₄, ze szkła w powietrze — ²/_g i t. d. 4) Najczęściej światło, przechodząc z ciała rzadszego w gęściejsze, zbliża się do prostopadłej padania, Po przejściu zaś z ciała gęściejszego w mniej gęste od nićj ^Sl§ odchyla. W pierwszym przypadku jest n^> 1, w drugim ⁿ 1- Wszelako nie jest to regułą powszechną, gdyż ciała Palne i ciała, zawierające te ostatnie, załamują światło daleko mocniej ku prostopadłej, niż by się tego po ich gęstości w porównaniu z wodą lub szkłem spodziewać było można. Tak np. światło w przechodzie z olejku terpentynowego do wody odpyla się w nićj od prostopadłej, chociaż on jest mniej gęsty °d wody. Ze znacznej wielkości kąta załamania promieni światła w dyamencie i wodzie wnosił już sławny Newton, że te dwa mała jakieś palne pierwiastki zawierać w sobie muszą; co nowsza chemia, jak wiadomo, potwierdziła. 5) Przy oddalaniu się Promieni od prostopadłej padania rośnie wprawdzie kąt załamania w miarę powiększenia się kąta padania, wszelako w mniej-^Szym stosunku tak, iż dla największej wartości kąta i ■= 90°, sin » _ ^sinSQP 1

¹ •—    ~    — — . Wartość ta stanowi granicę, którćj

^stawa kąta załamania przejść nie może. Dla powietrza i wo-yjest n = y_g) zatćin sin r = %, a r — 48® 35'; jest tó największy kąt padania, pod którym promienie światła do powietrza z wody wnijść mogą. 6) Gdy przy załamywaniu się światła od prostopadłej padania zawsze kąt załamania jest ^uięp 'zy od kąta padania, a tamten koniecznie rosnąć musi, gdy ^emu wielkości przybywa, więc przy pewnćj wielkości ką-^a Piania « musi kąt załamania stać się = 90°; wówczas ^{6ln a} • ^sm 90° — n:l, t. j. sin j: = n, a dla nieco jeszcze wię-

FiŁjka T. II.