FizykaII68601

680

zumieć, dla czego igła zboczenia nie wystawia prawdziwego kierunku całkowitćj siły magnetycznćj ziemi.

9)    Igła nachylenia, którćj oś obrotu ma stałe i niezmienne położenie inklinacyi, może się tylko poruszać na płaszczyźnie magnetycznego równika; lecz siły magnetyczne ziemi, działające na bieguny igły równoległe do osi obrotu, niweczą się oporem tejże osi, igła zostaje więc w równowadze w każdem położeniu, jak gdyby wcale nie była magnetyczną. Igłę tak urządzoną nazywamy igłą astatyczną. Takową igłę można tćż otrzymać, łącząc dwa do siebie równoległe pręciki magnesowe ró-wnćj siły tak, iż bieguny ich różnoimienne w tę samą stronę są zwrócone. Ponieważ magnetyzm ziemi przyciąga biegun n igły z taką samą siłą, z jaką odpycha jćj biegun s, odpycha zaś biegun ś tak silnie, jak przyciąga biegun ń, więc skutek całkowi tego działania jest — 0, a igła, złożona w ten sposób, jest zupełnie obojętna względem magnetycznego objawu ziemi.

10)    Magnetyzm ziemi nie sprawia żadnćj zmiany w ciężarze pręta magnesowego i nie udziela mu ruchu postępowego, lecz go tylko obraca około osi zawieszenia dopóty, póki on nie zajmie pewnego położenia względem stron świata.

11)    Chcąc dociec prawa, według którego bieguny dwóch magnesów działają na siebie, zawiesza się obydwa w pewnem oddaleniu od siebie na nitkach nieskręconych, ażeby się dowiedzieć, które ich bieguny są północne, a które południowe. -Po-tćm zdej nuje się jeden magnes z nici i przybliża na 'przemian to biegun jego północny, to południowy do każdego z obu biegunów magnesu wiszącego. Zawsze się okaże, że biegun północny magnesu, w ręce trzymanego, odpycha od siebie biegun północny magnesu wiszącego, a przyciąga biegun jego południowy; biegun zaś południowy pierwszego odpycha biegun południowy drugiego, a przyciąga biegun jego północny. Prawo to, rzucające większe światło na właściwą przyrodę ciał magnetycznych, tak opiewa: Magnef.yzmy biegunów różno imienny c,h przyciągają się, jedno im lennych zaś odpychają się nawzajem,. Chociaż więc magnes obydwoma biegunami swemi działa jednakowo na opiłki żelazne, t. j. przyciąga takowe, jednak obie połowy jego posiadają własności wprost sobie przeciwne, których granicą jest linia obojętna.

12)    Zbliżywszy krótki kawał druta żelaznego do bieguna