FizykaII60801

604

Z tego, co tu powiedziano, nietrudno poznać, dla czego bu-' telka z izolowaną okładką zewnętrzną naładuje się tylko słabo, chyba że jej gałka dłuższy czas w połączeniu z konduktorem zostaje, gdyż w takim razie pozbywa się zewnętrzna okładka pewnej części swej wolnej elektryczności wskutek zetknięcia z powietrzem. Że zaś naładowanie butelki elektrycznością ma istotnie w szkle siedzibę swoją, łatwo okazać na butelce, której okładki odejmować się dają. Gdy zaś tu nie chodzi o formę szkła, więc do tego doświadczenia można użyć szklannej tafli z cynfo-lioweini okładkami (tafli piorunującej), czyli tablicy Franklin (Fig. 333), tak samo jak butelka lejdejska urządzonej, a nawet

Pig. 333.

prostej tafli z polakowanemi brzegami, która leży na mniejszej odosobnionej tafli metalo^: wej, służąc oraz za podkładkę drugiej, szkldnnym trzonkiem opatrzonej tafli metalowej. Od-jąwszy naraz obie te okładki od szkła, nie trudno się'przekonać, że nietylko one są przeciwnie naelektryzowane, ale także tafla na jednej swej stronie -(- E, a na drugiej — A okazuje, gdyż przytknąwszy znowu obie te okładki pozbawione elektryczności do szkła, otrzymuje się napowrót butelkę lub tablicę naładowaną jak przed rozebraniem.

Za pomocą, dobrze urządzonej bateryi elektrycznej można oprócz wyżej (§ 86) wymienionych skutków neutralizowania się przeciwnych elektryczności wiele jeszcze innych doświadczeń z fiewną okazałością wykonać, jakoto: przebijać dziury w kartach, drzewie lub szkle, topić cienkie druty lub paski metalowe, rozsadzać rurki szklanne, napełnione wodą, zapalać proch strzelniczy i t.. d. Rozbrajając jedne tylko słabo nabitą bntefltę lejdejską miernej wielkości przez nasze ciało, dotknąwszy się jedną ręką zewnętrznej okładki, a drugą gałki, doznajemy w stawach ręki mocnego wstrząśnienia, które w razie mocniejszego jej na-