94297501

F1ZYOLOGIA NAKZĄDÓW 1’ŁliIOWYCH KOBIECYCH 659

Zmiain[ w^organizmie matki dotyczą: 1) części płciowych, 2) bezpośredniego ich sąsiedztwa i 3) całego organizmu.

1) W narządach płciowych i to tak zewnętrznych jak wewnętrznych powstaje przekrwienie czynne i przerost. Zjawiska te występują najwybitniej w macicy, która jest siedzibą jaja, najmniej wyraźnie zaś w jajnikach, które na czas ciąży zawieszają swoją czynność owulacyjną. W pierwszej połowie ciąży jajnik będący siedzibą ciałka żółtego jest wybitnie unaczyniony i przerosły, podczas gdy drugi wykazuje te cechy w daleko mniejszem nasileniu.

Jajowody wydłużają się, ulegają przerostowi i przekrwieniu, choć i w nich znamiona te nie są wybitne.

Więzadła obłe stają się znacznie grubsze, tkanki więza-deł szerokich przerastają również w miarę rozwoju ciąży.

Pochwa ulega wyraźnemu przerostowi, któremu towarzyszy znaczne przekrwienie. Ściany pochwy przed ciążą mało podatne, zyskują przez to bardzo znaczną rozciągliwość, która umożliwia im rozszerzenie się w chwili rodzenia się dziecka. Klinicznie objawia się to przekrwienie i ten przerost zmianą konsystencyi i barwy ścian pochwy. Stają się one rozpulchnionemi, co zwłaszcza w drugiej połowie ciąży jest wybitnem, i przybierają barwę zrazu czerwoną, później siną, w przeciwstawieniu do blado różowej barwy przed ciążą.

Srom a mianowicie wargi większe i mniejsze ulegają również przerostowi, skóra warg większych i najbliższego otoczenia zabarwia się ciemniej.

Największym zmianom ulega macica, co odnosi się w wyższym stopniu do jej trzonu, niż do szyi. Zmiany dotyczą wszystkich warstw ściany macicy, a więc jej błony śluzowej, mięśni i otrzewnej. Błona śluzowa bardzo znacznie grubieje a w jej strukturze zachodzą daleko idące zmiany. Są one jak gdyby dalszym ciągiem tych przemian, które opisaliśmy mówiąc o miesiączce. Błona śluzowa przerosła przed miesiączką i zmieniona w tkance łącznej jak i w gruczołach nosi miano decidua mcmtrualis. Błona śluzowa podczas ciąży nazywa się decidua graviditatis. Komórki tkanki łącznej w takiej błonie śluzowej ulegają bardzo znacznemu przerostowi tak, że stają się podobne do nabłonkowych. Leżą gęsto obok siebie zwłaszcza w warstwach powierzchownych, przez co przestrzenie międzytkankowe zanikają lub bardzo się zmniejszają. Gruczoły

42*