94295701

FIZYOLOGIA NAKZADÓW PŁCIOWYCH KOBIECYCH 641

Wpływ ten objawia się w narządach płciowych i poza nimi. W narządach płciowych hormony jajnika powodują zmiany menstruacyjne błony śluzowej macicy i umożliwiają zagnieżdżenie się i rozwój jaja płodowego, podtrzymują pełny rozwój cech płciowych, oraz wywierają wybitny wpływ na przemianę materyi i czynność innych gruczołów o wewnętrznem wydzielaniu.

Ostatnie pytanie brzmiało: jak długo t. j. w jakich okresach życia kobiety hormony te działają. Nie ulega wątpliwości, że po zaniku jajników w latach starczych wszelka czynność, a więc i wydzielnicza jajnika ustaje. Natomiast pewnem jest, że w latach dziecięcych, przed ukończeniem rozwoju płciowego i przed wystąpieniem menstruacyi jajnik czynny jest jako gruczoł wewnętrznie wydzielniczy. Przemawia za tern już choćby ten fakt, że wtóro-i trzeciorzędne cechy płciowe rozwijają się przed zjawieniem się peryodu, a przecież, już widzieliśmy, są one pod protekcyjnem działaniem hormonów jajnikowych. Czy w tym okresie czasu, przed wytworzeniem się pierwszego ciałka żółtego czynność tę spełnia sam gruczoł śródmiąższowy z komórek łącznotkankowych wytworzony, czy odgrywa tu rolę zanik i wessanie ogromnej ilości w życiu płodowem powstałych pęcherzyków, trudno na pewne rozstrzygnąć. W każdym razie te trzy czynności jajnika, o których była mowa, t. j. oogeneza, owulacya i wewnętrzne wydzielanie nie trwają jednakowo długo. Oogeneza rozgrywa się przeważnie przed urodzeniem płodu, owulacya od mniej więcej 14. roku życia do 50. a wewnętrzne wydzielanie od lat dziecięcych do chwili ustania , owulacyi, a więc znacznie dłużej, niż owulacya.

4) Fizyologia macicy nieciężarnej.

Miesiączka (menstruatio).

W tym samym okresie życia, w którym jajniki wydalają jajka, odbywa się w organizmie kobiety druga jeszcze czynność, znamionująca jej dojrzałość płciową, a tą czynnością jest t. zw. miesiączkowanie (menstmatio). Polega ono na tern, że w pewnych odstępach czasu (zwykle 28-dniowych) zjawia się krwawienie z błony śluzowej trzonu macicy, przyczem krew zmięszana ze śluzem wypływa przez szyję maciczną i pochwę na zewnątrz. Krwawienie z części płciowych spotykamy nietylko u kobiety lecz także i w święcie zwierzęcym. Jest ono stałem zjawiskiem u wyższych małp, wydarza się zaś niekiedy i to w nieznacznym stopniu, jako domieszka Fizyologia człowieka II.    41