94296101

FIZYOLOGIA NAKZADoW PŁCIOWYCH KOBIE* YCH 645

i przerostu, ale zapewne implantacya odbywa się z większą trudnością i los młodego jajka nie jest tak zabezpieczony, jak kiedy proces ten odbywa się po zupełnem przygotowaniu podłoża.

Jeśli tak jest, to istnieć musi związek czasowy, a zapewne i przyczynowy między owulacyą a miesiączką.

Za tern, że istnieje związek czasowy przemawia wiele spostrzeżeń. Naprzód fakt, że oba te procesy zaczynają się w chwili dojścia do dojrzałości płciowej i kończą się w latach przejściowych. Nieliczne wyjątki nie mogą zachwiać tej reguły. Stwierdzonym jest dalej fakt, że oba procesy odbywają się w okresach czterotygodniowych. Dalej ważną w ocenie tego związku rolę grają spostrzeżenia na zwierzętach, u których obie te czynności odbywają się prawie równocześnie.

Wiadomo, że samice dopuszczają samca jedynie w pewnych . okresach, zwanych rują (oestnis). Ponieważ kopulacya w tym czasie powoduje prawie zawsze ciążę, przeto wątpliwości nie ulega, że w tym czasie odbywa się też owulacya. Okres właściwej ruji poprzedzony jest przez t. zw. prooestrus, w którym u wielkiej ilości samic części płciowe ulegają przekrwieniu, któremu towarzyszy zjawienie się wydzieliny niekiedy ze krwią zmieszanej. Ten okres poprzedzający zapewne owulacyę odpowiada menstruacyi kobiecej.

Wreszcie spostrzeżenia bezpośrednie, uzyskane podczas ope-racyi lub sekcvi zwłok kobiecych, potwierdzają do pewnego stopnia ten związek czasowy.

Czy i jaki jest związek przyczynowy? Długi czas dominowała w nauce teorya PflUgera. Według tego uczonego rosnący i dojrzewający pęcherzyk Graafa miał powodować szereg podrażnień zakończeń nerwowych, które to podrażnienia miały się sumować i z biegiem czasu doprowadzać do odruchu w postaci przekrwienia części płciowych. To przekrwienie miało powodować w jajniku pęknięcie pęcherzyka a w macicy krwawienie miesiączkowe. Oba więc procesy powstawać miały równocześnie, dominującą jednak rolę odgrywać miał rosnący pęcherzyk. Zmiany na błonie śluzowej macicy miały być „cięciem inokulacyjnem natury^u dla ułatwienia zaszczepienia się jajka.

Zupełnie inaczej tłómaczył Si gis mu nd menstruacyę. Zdaniem jego miesiączka jest „poronieniem niezapłodnionego jajka^u. Przygotowane dla jajka podłoże niszczeje, gdyż okazuje się niepo-trzebnem. Według tej teoryi ulega zapłodnieniu jajko tej fazy men-