94291901

FIZYOLOGlA APARATU PŁCIOWEGO MFJZKIEGO 603

winiętemu mężczyźnie, utrzymując w budowie organizmu w niektórych narządach ukształtowanie młodzieńcze.

Kastracya później przeprowadzona może mieć wpływ bezpośrednio kształtujący, zwłaszcza u tych zwierząt, u których doroczne dokonywają się zmiany w pewnych organach, jak to już poprzednio wspomniałem (płazy, ptaki, niektóre ssaki n. p. jelenie i t. p.) Ale wpływ kastracyi później przeprowadzonej może mieć znaczenie nawet u tych zwierząt, które dorocznych zmian w budowie nie wykazują. I tak w doświadczeniach, prowadzonych na szczurach, stwierdzono, że pęcherzyki nasienne i gruczoł krokowy ulegają redukeyi, widocznie hormony jądra potrzebne są nie tylko do ukształtowania, ale do utrzymania w równowadze tych organów.

Przekonywującym argumentem, że przy kształtowaniu cech płciowych drugo- i trzeciorzędnych odgrywają rolę hormony, produkowane przez męzki gruczoł płciowy, są spostrzeżenia, robione z wstrzykiwaniem kastratom wyciągów miazgi gruczołu płciowego a przedewszystkiem wszczepianiem tych gruczołów. Klasyczne doświadczenia w tym kierunku prowadzone były na kurach. Koguty kastrowane ulegają, jak wiadomo, przekształceniu, które ujawnia się zarówno w barwie upierzenia, jak niedorozwoju grzebienia głowowego, ostróg, innym głosie przy pianiu i t. p. Kapłony (t. j. kastrowane koguty), którym przeszczepiano jądra nie okazywały zmian t3^rpowych dla kogucich kastratów. Jeżeli tylko jądro transplanto-wane się przyjęło, to przez to ustrój uchroniony był od powstania w nim cech właściwyfn kapłonom. Kastraty męzkie żabie, którym wszczepiano do worków limfatycznych lub do jamy brzusznej odcinki jąder, rozwijają w godowej porze modzele. Robiono też próby wstrzykiwań wyciągów jądra, które w niektórych razach mają mieć również wpływ na drugorzędne cechy płciowe, jak też i karmienia substancyą jądrową (Loewv, doświadczenia na kapłonach).

To, co mówiliśmy dotąd odnosiło się do wpływu hormonów jądra na cechy płciowe morfologiczne. Ale gruczoł płciowy ma niewątpliwie wpły^w i na całą przemianę materyi ustroju. Wynika to już z wyżej wspomnianego faktu, że w organizmie wykastrowan3^rm gromadzi się zwykle większa ilość tłuszczu. Przypisywano to początkowo zmianie usposobienia osobników, które po kastracyi stają się bardziej ociężałe, niechętnie się poruszają i wskutek tego tyją, ale dokładniejsze badania, przeprowadzone na psach kastrowanych, wykazywały (Loewy i Richter), że kastracy^Ta powoduje ogólne obili-