94291701

FIZY0L0G1A aparatu płciowego męzkiego 601

wych od gruczołu płciowego i to zarówno pod względem genetycznym, jak co do utrzymania zdolności do funkcyi danych organów. Co do powstawania drugo- i trzeciorzędnych cech płciowych, to cały szereg spostrzeżeń biologicznych, prowadzonych zarówno na zwierzętach, jak i na człowieku, przemawia za tern, że charaktery te powstają niezależnie od różnicowania gonady w kierunku męz-kim lub żeńskim. Już sam fakt tak często u zwierząt i ludzi spotykanego wrzekomego obojnactwa (pseudohermaphrodftismus) cytowany bywa jako argument, przemawiający za tern, że cechy drugorzędne nie są stale zależne od typu gruczołu. Wiemy mianowicie, że przez wrzekome obojnactwo rozumie się zjawisko niezgodności występowania cech drugo i trzeciorzędnych płciowych z typem gruczołu danego osobnika. Jeśli n. p. u indywiduów męzkich zewnętrzne części płciowe mają organizacyę żeńską, jeśli równocześnie u tegoż osobnika rozrasta się gruczoł mleczny, to tego rodzaju wrzekome obojnactwo przemawia za tern, że trzecio- i drugorzędne cechy płciowe mogą być w okresie ich genezy od typu różnicowania gonady nie zależne. Rozstrzygającem jednak jest to zjawisko, bo zawsze możnaby myśleć o pewnych anomaliach w gruczole płciowym. Nie mniej jednak z całego szeregu biologicznych badań (n. p. bardzo wczesne kastracye, prowadzone na owadach w stadyum gąsienic Meisenheimer, Kopeć) wynika, że różnicowanie cech drugorzędnych płciowych nie jest wynikiem oddziaływania gruczołu płciowego zróżnicowanego, ale jest tak samo, jak kierunek różnicowania gonady, zależne od pewnych preegzystujących w zapłodnionem jaju czynników.

Natomiast ukształtowanie dalsze raz w zawiązku będących or ganów zależne jest od funkcyi zróżnicowanego gruczołu. Dowodów na to dostarcza mnóstwo biologia. Przede wszy stkiem zachowanie się ustroju po kastracyi gruczołu płciowego męzkiego stwierdza wyraźnie zależność rozwoju drugorzędnych cech płciowych od normalnego gruczołu. U niższych zwierząt niejednokrotnie kastracyi dokonywują pasorzyty i badania zwierząt takich zwłaszcza skorupiaków, u których kastracya pasorzytnicza nastąpiła, wykazała zmiany w ukształtowaniu ciała, samce takie przyjmowały więcej postać samiczą.

Kastracya dokonana operacyjnie na samcach żabich (M. Nuss-b a u m) powodowała niewykształcenie modzeli, t. j. brodawkowa-tych zgrubień na wielkich palcach. U samców traszek peryodycz-