94295301

FIZYOLOGIA NAUZĄDÓW PŁCIOWYCH KOBIECYCH    637

nie niektórych objawów kastracyi. I tak karmienie jajnikiem podnosi znowu zwolniałą przez ka.stracyę assymilacyę, przyspiesza procesy oksydacyjne, podnosi granice assymilacyi cukru gronowego i zmniejsza podniesiony przez usunięcie jajników tonus nerwu sympatycznego.

Doświadczenia nad przeszczepianiem jajników i nad karmie- ' niem kastrowanych indywiduów wykonywano również u kobiet. Pierwszy Morris wszczepił kobiecie pozbawionej jajników jajnik świeżo od innej osoby otrzymany z tym skutkiem, że menstruacya, której ta kastrowana niewiasta nie miała, zjawiła się na nowo i występowała przez czas pewien. Jajnik wszczepiony po upływie tego czasu zapewne zanikł.

Dowód czwarty dostarczony być miał na drodze badań histologicznych. I ten udał się w zupełności, odkryto bowiem w jajniku narządy i grupy komórek, które budową swoją pod każdym względem odpowiadały gruczołom o wewnętrznem wydzielaniu. Ale mówiąc o tern zajmujemy się już drugiem pytaniem: jakie tkanki w jajniku wydzielają hormony.

Na dwa twory zwrócono tu uwagę: 1) na ciałka żółte (corpus lutemu) i na grupy komórek tkanki łącznej, tworzące t. zw. gruczoły śródmiąższowe (glandula interstltmhs). Zasługę pierwszego odkrycia ma Horn i Franke 1, na istnienie gruczołu śródmiąższowego zwrócili uwagę Francuzi (Limon, Bouin i Ancel). Ciałko żółte powstaje, jak wiadomo, z pęcherzyka Graafa, który odbył owu-lacyą i składa się przeważnie z komórek nabłonkowych dawnej membrana gramdosa, które wypełniają się wielką ilością ziarnistości silnie światło łamiących i luteiną żółto zabarwionych (ryc. 125). Komórki te nazywamy luteinowemi; one to produkują hormony ciałka r żółtego. Friinklowi zawdzięczamy wykazanie ponad wszelką wąt-f pliwość, że hormony ciałka żółtego w ciąży (corpus luteum gravi-ditatis) umożliwiają implantacyą jajka zapłodnionego i stwarzają w błonie śluzowej macicy warunki, umożliwiające trwanie ciąży w początkowych jej okresach. Okazało się, że po zniszczeniu ciałek żółtych u samicy królika zapłodnione jajka nie implantują się w macicy, a jeśli doświadczenia te wykonano w początkowych okresach ciąży, ciąża ta przerywa się. Wyjaśnienia tego zjawiska szukać należy w doświadczeniach L. Loeba. Jeśli błonę śluzową macicy skaleczy się, lub silniej zadrażni, to okazuje ona (w myśl wyników tych doświadczeń) niezwykłą reakcyą w postaci przerostu