FIZYOLOGIA NARZĄDÓW PŁCIOWYCH KOBIECYCH 633
wyjątkowo i to najczęściej pod wpływem urazu. Trudno więc przyjąć, żeby dojrzały pęcherzyk, mający wielkość groszku, był w stanie samem ciśnieniem od wewnątrz rozsadzić ścianę jajnika. Ciśnienie takie wewnątrz pęcherzyka działaćby przecież musiało w różnej mierze na jego własną zawartość nabłonkową, a więc i na jajko i wywrzećby musiało na te elementa wpływ conajmniej równie szkodliwy, jak na otaczającą tkankę łączną. Raczej przyjąć należy, że równocześnie ze wzrostem pęcherzyka Graafa rozgrywa się w tkance oddzielającej pęcherzyk od powierzchni jajnika proces wsteczny, polegający na zaniku, proces, który pęcherzykowi toruje drogę ku powierzchni i z jego tendencyą przez to współdziała., W prawidłowej więc owulacyi dopatrywać się musimy równolegle obok siebie przebiegającej progressyi, t. j. wzrostu pęcherzyka, i re-gressyi t. j. zaniku tkanki, wykluczając wszelkie brutalne i niszczące działanie wzmożonego ciśnienia.
Bezpośrednio po pęknięciu pęcherzyk zapada się. We wnętrzu jego pojawić się może ślad krwi, jeśli rana na powierzchni jajnika rozerwała któreś z naczyniek krwionośnych. Nie jest to bynajmniej zjawisko stałe. Pozostałe po owulacyi komórki nabłonkowe i łą-cznotkankowe otoczki (theca interna) nie ulegają jednak po dokonanej owulacyi zanikowi, tylko przeciwnie zaczynają bujać, tworząc w miejscu pęcherzyka t. zw. ciałko żółte (rorpns lutenm). Jeśli po owulacyi nie przyjdzie do ciąży, ciałko żółte rośnie zaledwie około 10 dni, poczem zaczyna powoli zanikać tak, że po upływie mniej więcej dwóch miesięcy pozostaje po niem mała blizna. Takie ciałko żółte nazywa się corpus lutemu menstruationis, false corp. lut. spu-riuna Jeśli natomiast w ślad za owulacyą przychodzi do ciąży, ciałko żółte rośnie długo, mniej więcej przez 4 miesiące i dochodzi do znacznych rozmiarów (2—3 cm) w średnicy. Takie ciałko nazywa się corpus lutenm grariditatis, false c. I. rerum. Wytworzone ciałko żółte ma istotnie na przekroju tę barwę, co pochodzi stąd, że głównymi jego elementami są komórki nabłonkowe zawierające luteinę o barwie żółtej. Komórki te powstają z nabłonków pęcherzyka Graafa (membrana granulosa) przez przerost i zjawienie się w ich wnętrzu luteiny. Pomiędzy niemi przeciągają smugi mocno unaczynionej tkanki łącznej, przechodzącej z wewnętrznej osłonki pęcherzyka (thtca interna) i rozdzielającej komórki nabłonkowe na grupy i pasma. Już sam ten obraz drobnowidowy przemawia za tern, że ciałko żółte jest narządem czynnym, gruczołowym. Nie ma