94293301

617

FIZYoLOGIA NARZĄDÓW PŁCIOWYCH KOBIECYCH

0    jakimś podziale na wyraźne warstwy — nie może być mowy. Przeważna część mięśni ma przebieg raczej okrężny i zajmuje środek muskulatury; w niej rozgałęziają się naczynia maciczne (warstwa naczyniowa, stratum rasculare). Na zewnątrz i wewnątrz przebiegają włókna podłużnie, nie ma jednak, co podkreślić należy, ostrej granicy między teini warstwami. Gładkie mięśnie, wchodzące w skład więzów ubłych i spotykane w więzach jajnikowych {lig. oiarii proprimn) i więzach krzyżówo-macicznych (lig. sacro-uteri>,u»i), mają ścisły związek z muskulaturą ściany macicznej. Równie ścisły związek zachodzi między mięsną ścianą macicy i trąbki, oraz szyi macicznej i pochwy.

Umięśnienie szyi przedstawia się nieco odmiennie, niż w trzonie. Uderza większy rozwój tkanki łącznej na niekorzyść warstw ściśle mięsnych.

Błona śluzowa trzonu i szyi macicy są zgoła do siebie niepodobne. Pier-Woza o tkance łącznej adenoidalnej, okazującej mniejsze lub większe oka sieci, zawiera gęsto ułożone pojedyncze cewkowe gruczoły, zapuszczające się pod kątem prostym w głąb śluzówki nie oddzielonej od mięśnia jakąkolwiek tkanką podśluzową. Stąd dzieje się, że dna cew gruczołowych opierają się o ścianę mięsną, a czasem i w nią wnikają tak, że samo dno gruczołu otoczone być może komórkami mięsnemi. Nabłonek pokrywający błonę śluzową trzonu jest wałeczkowy, jednowarstwowy, migawkowy. Ruch migawek skierowany jest od ujść jajowodów ku szyi macicznej, w przeciwnym więc kierunku, niż ruch dążących ku jajowodom plemników. Jeśli się jednak uwzględni opisaną w jednym z powyższych rozdz.ałow skłonność plemników do skierowywania się przeciw prądowi (rheotaxis), ruch ten migawek okaże się raczej korzystnym dla wędrówki spermatozoidów.

Jedną z zasadniczych cech śluzówki jamy trzonu macicznego stanowią okresowe zmiany w jej budowie i czynności u kobiety w pełni życia płciowego. W ustępie o menstruacyi będą zmiany te szczegółowo opisane

Błona śluzowa szyi różni się na pierwszy rzut oka od błony śluzowej trzonu tein, że nie jest gładką, tylko okazuje pofałdowanie typowe na przedniej

1    tylnej ścianie w postaci gęsto obok siebie leżących żeberek liścia, skierowanych od linii środkowej, podobnie jak w liściu, ku górze i na zewnątrz (plica palmata). Pod drobnowidem różnica jest jeszcze wybitniejsza. Nabłonek również migawkowy o ruchu, podobnie jak w trzonie, ku dołowi (od ujścia wewnętrznego ku ujściu zewnętrznemu) jest smuklejszy i wyższy. Gruczoły mniej gęsto rozsiane okazują liczne boczne rozgałęzienia i wydzielają gęsty śluz, a budowa samej śluzówki nie przypomina limfoidalnego utkan^:a, jak w trzonie. O okresowych zmianach miesięcznych w błonie śluzowej szyi nie ma naturalnie mowy.

Macica w całości jest narządem zbitym, w dolknięciu twardym. Podobnie jak w jamie błona śluzowa z powodu braku tkanki podśluzowej leży nie-przesuwalnie na mięśniu, tak samo otrzewna pokrywająca trzon przyrośnięta jest do ściany mięsnej bez pośrednictwa tkanki podsurowiczej, przez co nie można otrzewnej odłuszczyć od mięśnia a można tylko nożem na ostro ją oddzielić, przecinając przytem ściśle z nią zespolone pokłady mięśnia. Wyjątek stanowi tylna ściana szyi nadpochwowej, ponad którą otrzewna jest przesuwalna i mała przestrzeń na ścianie przedniej tuż nad ujściem wewnetrznem, a więc w miejscu, gdzie otrzewna z macicy odchyla się ku przodowi na pęcherz.