619
E1ZYOLOGIA NARZĄDÓW PŁCIOWYCH KOBIECYCH
kroju z boku na bok powstaje kształt litery H, przyczern poprzeczna linia tej litery jest dłuższa, niż linie boczne.
Iśajwęższem miejscem pochwy jest jej dolny otwór (lntroitus vaginae). U dziewic jest on jeszcze bardzo znacznie zwężonym przez fałd wyrastający przeważnie z tylnej ściany pochwy i zasłaniający w znacznym stopniu wejście. Fałd ten nosi nazwę błony dziewiczej (Hymen feminimus). ^jiółkowanie a jeszcze w wyższym stopniu poród, przerywa a po części i niszczy ten fałd, z którego u osób mających dzieci pozostają tylko nieznaczne reszty, zwane strzępkami mirtowymi Icarunculae mgrtiformes).
Ściana pochwy składa się z błony śluzowej i ściany iniesnej. Błona śluzowa jest jędrna, posiada wiele włóknistej i elastycznej tkanki łącznej i pokryta jest wielowarstwowym nabłonkiem płaskim, który przechodzi po za sklepienie i pokrywa od zewnątrz część pochwową macicy. Błona śluzowra okazuje pod nabłonkiem, podobnie jak skóra, liczne papille, nie ma natomiast gruczołów. Od warstwy mięsnej nie oddziela jej tkanka podśluzowa- Muskulatura pochwy jest w' sklepieniach w ścisłym związku z muskulaturą części pochwowej ; ma niezbyt dokładnie od siebie oddzieloną warstwę podłużną i okrężną.
Błona śluzowa pochwy okazuje na obu ścianach wrzdłuż linii środkowej liczne jędrne fałdy (columnae rugarum). Unaczynienie tętnicze pochwy pochodzi w górnej jej części z tętnicy macicznej {ramus cenńco-raginalis art. uterinae), w' środkowej z tętnicy pęcherzowej (art. vesicalis inferior), w' dolnej z tętnicy sromnej {art. pudenda inf.). Sploty żylne wlewają się w' górnej części do zakresu krążenia żyły podbrzusznej {rena hgpogastrica). Nerwy w okolicy sklepień mają to samo źródło, co nerwy idące do macicy — cześć dolną pochwy unerwia nerw nasienny zewnętrzny (nermts pudendits)
Srom niewieści (Fudendum niu/tebre).
opatrz ryc. 119j.
Srom niewieści stanowi t. zw. części płciowe zewnętrzne, położony jest bowiem na powierzchni ciała w okolicy spojenia łonowego i popod niem a ku przodowi od otworu stolcowego.
Patrząc na srom kobiety dorosłej nie rozchylony sztucznie widzimy szparę podłużną, objętą z obu stron grubymi fałdami skórnymi od zewnątrz mocno owłosionymi. (Wargi sromowa większe, labia majora pudendi). Szpara ta kończy się od przodu mniej więcej w miejscu odpowiadająoem dolnemu brzegowi spojenia łonowego; ponadnią skóra, pokrywająca kości łonowe i ich spojenie jest również silnie owłosiona. (W zgórek łonowy, mons Veneris). Owłosienie to kończy się ostrą granicą w miejscu odpowiadającem górnemu brzegowi kości łonowych.
Szpara sromowa kończy się od tyłu na przednim brzegu międzykrocza. Przy powierzehownem oglądaniu sromu ma się wrażenie, że wargi większe przechodzą od przodu we wzgórek łonowy a od tyłu w międzykrocze. Rozchyliwszy je na boki spostrzega się jednak, że wargi te od przodu pod wzgórkiem łonowym łączą się ze sobą za pośrednictwem t. zw. commissnra labiorum an-terior. Od tyłu stają się coraz niższe i przechodzą nieznacznie w skórę międzykrocza.