94299201

676 A. ROSNER

komórki, która zwróconą jest ku światłu. Kulki te wychodzą z komórki do cieczy wypełniającej gronka (acini). Czy przy tem część komórki zwrócona ku światłu niszczeje nie wiadomo, to jednak jest pewne, że nie ginie przy tem cała komórka nabłonkowa, jak dawniej twierdzono. Dość często spotykane objawy karyolizy i karyokinezy dowodzą tylko tego, że komórka tak energicznej czynności gruczołowej nie wytrzymuje długo i musi być zastąpiona nową, co jednak nie jest bynajmniej dla gruczołu mlecznego cha-rakterystycznem, gdyż i w innych żywo pracujących gruczołach się zdarza.

Czy kaseina mleka powstaje z surowiczego białka przez działanie fermentów w nabłonkach gruczołow3^Tch wytworzonych i w jaki sposób komórka ta dokonywa syntezy cukru mlecznego, tc nie jest rzeczą dokładnie znaną.

Pomijamy z umysłu badania nad chemicznym składem i drobno-widowym obrazem mleka, gdyż przedmiot ten należy do chemii fizyologicznej.

Poruszyć natomiast musimy sprawę inną, a mianowicie pytanie, pod wpływem jakich bodźców powstaje przerost i czynność wstępna gruczołów mlecznych w ciąży, oraz przypływ pokarmu po porodzie. Długi czas sądzono, że mamy tu do czynienia z działaniem odruchowem na drodze nerwowej. Tymczasem badania doświadczalne nie zdołały tego potwierdzić. Okazało się, że po przecięciu wszelkich pni nerwowych, idących do sutków, tak przerost podczas ciąży^ jak i wydzielanie po porodzie odbywa się zgoła normalnie. Nie pozostaje więc nic innego, jak przyjąć, że i tu mamy do czynienia z bodźcami, które działają na drodze humoralnej, czyli, że z konieczności uznać musimy, iż istnieje hormon krążący we krwi, który sutek do tego wydzielania pobudza. Przemawia za tem również i ten fakt, że niejednokrotnie powiększenie sutka i wydzielina zjawia się u noworodka (bez względu na jego płeć), co przecież na drodze odruchu nerwowego absolutnie dziać się nie może i zmusza do przypuszczenia, że hormon we krwi matki krążący przeszedł przez krążenie łożyskowe do płodu i wywołał u niego tę samą czynność w gruczole mlecznym, co u matki. Gdzie jest źródło tego hormonu? Szukano go w jajniku, łożysku i płodzie. Zmiany, jakim podlega sutek dorastających dziewczątek w okresie ich płciowego rozwoju, powstają zapewne pod wpływem wewnę-