FizykaII95801

952

zamiast którego można też położyć p=l • Ol.e (1 — 0-004583./). Ogólne zaś wyrażenie matematyczne, służące do wynajdywania wagi Q pary, zawartej w pewnej objętości V powietrza, gdzie ona bezwzględną sprężytość e posiada, jest

c 1

' Q — V. d. q.

70Q * 1 -j «/ ’

jeśli d oznacza gęstość pary wodnej a q ciężar sześciennego centimetra powietrza atmosferycznego w temperaturze 0° przy parciu atmosfery 760 mm, e zaś wynalezioną prężność pary wodnej w temperaturze Z °. Ilość « jestto współczynnik rozszerzalności gazów, a Q będzie dane w gramach, jeśli miary nowo francuzkie w^reźmie się za jednostki ilości, w onem wyrażeniu zachodzących.

Można też bezpośrednio wynajdywać wagę pary, zawartej w powietrzu atmonferycznem, prowadząc pewną, ściśle wymierzoną ilość ouego przez takie ciało, które parę wodną zupełnie chłonie, jak np. suchy potaż, chlorek wapniu lub stężony kwas siarkowy, odważywszy należycie to ciało przed i po tem. Różnica wagi okaże ilość pary, która się zawierała w tylu miarach objętości powietrza, ile się,, go przez one ciało przesunę.! o.

Dawniej używano na higrometry różnych ciał stałych, które w powietrzu wilgotnem bardzo łatwo wciągają w siebie parę wodną a w skutek tego doznają pewnych zmian swój objętości i postaci, jak np. włosy ludzkie, prążki fiszbinowe, struny, wą- , sy niektórych roślin i t. p. Atoli nie mają one żadnej naukowej wartości. Tu należy higrometr Saussura z delikatnym włosem ludzkim, w ługu należycie wygotowanym, aby się pozbył swej tłustości i stał czulszym na zmiany wilgoci; tudzież higrometr Deluc'a z prążką fiszbinową, na poprzek wystruganą i w skutek tego bardzo dziurkowatą; nareszcie higrometr ze struny, gdzie strzelec tekturowy bierze fajkę do ust na słotę, a na pogodę z ust ją wyjmuje, lub osóbka wychodzi z dotnku na słotę z deszczochronem, a na pogodę z wachlarzem i t. p. bawidełka opisane w starszych dziełach fizykalnych. Co się tyczy przepowiedni stanu pogody z rozmaitych zjawisk w przyrodzie, tudzież z różnego, zachowania się zwierząt i roślin, obacz dzieło; Nauka gospodarstwa wiejskiego Dra W. Urbańskiego