KSIĄŻKA (43)

mu. Można też zaryzykować stwierdzenie, te miedzy ag¹Q^u1ct^Bmi m otoczeniem zachodzi pewnego rodzaju walka o wpływy- 0^r2/u"^{1 C}J “ doży do lego, aby otoczenie wywierało na mą jak 11 ymn¹¹ (w tym widzi swoja siłę). Z kolei otoczenie wywiera ten ***** **** ustonnie i z rozmaitą siłą.

Spróbujmy zatem określić, jak zbudowane jest otoczenie systemu i »’ związku z tym z jaką siłą te elementy mogą oddaMb""^{2 na 0r}8“¹

n¹«Ht

W literaturze przedmiotu wyróżnia sic naicześogjft^{23 a1on}y otoczenia organizacji:

- otoormc bezpośrednie fbłiżaad. ♦kwtfttfi-otoczenie .pośrednie fdalszc), zwane też ogólnym.. Przcósystcmowa koncepcja organizacji zaprezentowana przez Jana Zieleniewskiego dneliia organizacje no krąg wewnętrzny i oto-cienie²². Do kręgu wewnętrznego zaliczane były następujące elementy. dostawcy, odbiorcy, klienci, kooperanci, związki zawodowe, partie polityczne i in. W systemowej terminologii zaliczylibyśmy te elementy do otoczenia

Bardzo przekonujący i klarowny jest podział i systematyka elementów otoczenia dokonana przez Marcina Bielskiego. Autor dzieli otoczenie na bezpośrednie i ogólne³⁷.

Dioramie

według M. Bielskiego Je czyn-

organuataąjttore mają bezpośredni wpływ na.

jq fnnkrjnnmfsme, a w szczególności na procesy podejmowania decyzji. Sg. to inne organizacje,, a także jednostki ludzkie, które

wchodzą w

zapairagą odniesienia. Obok

ludzi i instytucji do otoczenia bezpośredniego można zaliczyć niekiń-

rezeWPC^^ wamnki (imlrjnnfmanut    np. fokal^y iy-

ndt pracy, postęp ieęłąu«ay » iiajacj    działalności itp.

Granica między otoczeniem bezpośrednim i ogólnym nie zawsze rysuje sic dostatecznie ostro. Można tu posłużyć się następującym kryterium. otoczenie bezpośrednie jest inne dla różnych organizacji, otoczenie ogólne jest wspólne dla wszystkich organizacji działających w aanym społeczeństwu***. OozieaeiułsLtfoctt&iaJiczpoitedauao ralipm wymieniony autor:

T-flfeMCÓOr wwobów i usłus

-    (Instflweów materiałów i iiiniwrtiw. wyposażenia technicznego, siły roboczej (rynek pracy), kredytów (banki) itp.,

-    konkurentów, tj. Inne organizacje, które zaspokajają te same lub podobne potrzeby, co rozpatrywana przez nas organizacja,

-    jnjjJytucjc państwpweJ>czpo$redflio wpływające na organizację (np. urzędy skarbowe, lokalna władza administracyjna i samorządowa). jak również wyznaczone przez nie ograniczenia ze strony otoczenia,

-    czynniki społeczne* którymi są: partie polityczne, związki zawodowe, a także postawy społeczeństwa i jego oczekiwania w stosunku do organizacji.

--czynniki techniczne, tegpgaisdnio Pridaalum* n• zacie do których zalicza się postęp techniczny w danej dziedzinie działalności, presję na unowocześnienie wyrobów i usług itp.**

Otoczenie ogólne ma według M. Bielskiego charakter mniej zin-stytucjonalizowany. Obejmuje ono raczej warunki wynikające z cech nadsystemu społecznego, w których organizacje działają, aniżeli konkretne organizacje, czy też jednostki ludzkie. Zarówno jednak ludzie, jak i instytucje nie wchodzące w skład otoczenia bezpośredniego mają wpływ na kształtowanie się tych warunków. M. Bielski wymienia następujące elementy otoczenia ogólnego:

-    otoczenie kulturowe - obejmuje ono tradycje kulturowa i historię danego społeczeństwa, dominujący w nim system wartości, J&&.

my £&£ZD£. i obyczajowe, wzorce postępowania itp.,

- ntgrafflic lecfooięzncj

nningicy-ncj, * którego organizacja może korzystać. Chodzi przy tym nie tylko o osiągnięty poziom techniki i wiedzy technologicznej, ale

i o tempo rozwoju technicznego,

-    ntncgenif edukacyjne, Mn którego należą takie cenniki, jak ogólny poziom oświąjy w danym spokcicńafwe, Ptgśom ksrtalccnią. udział ludności z wykształceniem wyższym, średnim i tonym w całej populacji, liczba wyższych uczelni przypadających na 100 tys. mieszkańców, wskaźnik skolaryzacji itp.,

-    ntoryonie pnlłiyegne, nhejmi^ace istniejący w danym państwie ustrój polityczny, sposób sprawowania władzy, sposób ingerencji czynników politycznych w życie gospodarcze > kulturalne.

" Tub*. $. IM i n.

87

1

J ZsńsrśtmU. a. 309 I a

2

³⁷ U 1» da ta. Orgonuocjt Istoto..., ». )}}.