Magazyn6701

123

EUROPA

i nordyków (blondynów o wzroście wysokim lub wręcz olbrzymim).

Rasy eurazjatyckie zajmują w E. wschód i obszary śródlądowe. Są one również fali-stowłose i brodate; ale szerokość czaszki jest u nich większa, przeto forma czaszki okrągła. Także twarz jest szersza, tak samo ręce i stopy. Wzrost jest przeważnie średni lub mały, wyjątkowo tylko wysoki; postać ciała najczęściej krępa. Niewyjaśniona jest przynależność rasy Laponoidów, niezwykle drobnego wzrostu brunetów o płaskich nosach i odętych wargach, których się i w Polsce miejscami spotyka, przyczem jednak czysty typ tej rasy stał się wskutek obfitego krzyżowania z sąsiedniemi rasami dość rzadki. Wogóle zresztą w E. całkowicie czyste typy rasowe są mniej częste niż mieszańcy wszelkich stopni i odcieni.

Na północnych, wschodnich i południowo-wschodnich krańcach Rosji europejskiej obok Eurazjatów falistowłosych i brodatych zaczynają się zjawiać Mongoloidzi sztywnowłosi, skośnoocy, bez zarostu, o szerokich nosach i ustach. Owłosienia ciała, które u wszystkich ras europejskich jest stosunkowo obfite, u Mongołów prawie całkiem brak.

Ogromna większość języków używanych w E. należy do rodziny językowej indoeuro-pejskiej. Są to języki następujące: i. Gałąź irańska: język ossetyński. 2. Gałąź słowiańska: język rosyjski, ukraiński, białoruski, polski, słowacki, czeski wraz z łużyckim, słoweński, chorwacko-serbski, bułgarski. 3. Gałąź bałtycka: język litewski i łotewski. 4. Język albański. 5. Język nowogrecki. 6. Gałąź romańska: język francuski wraz z prowansalskim i katalońskim, portugalski wraz z hiszpańsko-galicyjskim, hiszpański, włoski wraz z retoromańskim, rumuński. 7. Gałąź celtycka" język gaelski, walijski, bretoński. 8. Gałąź germańska (najdalej odbiegająca od pierwowzoru, bo bardzo silnie zmieszana z pierwiastkami przedaryj-skiemi): język szwedzki, norweski wraz z islandzkim, duński, angielski wraz z dol-no-szkockim i angielsko-irlandzkim, niemiecki wraz z dolnoniemieckim i holenderskim, żargon żydowski. Do indoeuropej-skiej (aryjskiej) rodziny językowej nie należą: I. Język samojedzki. II. Język kal-mycki. III. Języki turecko-tatarskie: język haszkirski, języki Czuwaszów, Tatarów kazańskich, astrachańskich, nogajskich, krymskich, język Turków osmańskich. IV. Języki fińskie: języki Zyrjan, Wotjaków, Czeremisów, Mordwinów, Finnów właściwych, Lapończyków, Estów, Węgrów. V. Język Basków. Oprócz tych żywych języków pewne znaczenie kulturalne mają w E. także niektóre języki martwe, względnie w Europie nie używane jako ludowe: starogrecki i łaciński w całej E., cerkiewno-słowiański u słowian prawosławnych oraz unitów, hebrajski oraz aramejski u żydów, arabski u mahometan.

Ogromna większość mieszkańców E. wyznaje chrześcijaństwo w różnych jego formach. Rzymski katolicyzm wyznają prawie wszyscy mieszkańcy Portugalji, Hiszpanji i Włoch, ogromna większość mieszkańców Wolnej Irlandji, Belgji wraz z Luksemburgiem i Francji, 94% mieszkańców Austrji, 80,5% mieszkańców Litwy, 68% mieszkańców Czechosłowacji, 65% ludności Węgier, 64% mieszkańców Polski, 41% mieszkańców Szwajcarji, po 3 7°/o mieszkańców Jugosławji i Wolnego Miasta Gdańska, 36% mieszkańców Holandji, 32,5% mieszkańców Niemiec, 23,7% mieszkańców Łotwy, 10,4% mieszkańców Al-banji, 7,1% mieszkańców Wielkiej Bryta-nji z Ulsterem, 6,4% mieszkańców Rumu-nji. G rek o-k a t ol i cy (unici) stanowią w Polsce 10,9%, w Rumunji 9,6%, w Czechosłowacji 4%, na Węgrzech 2,3%, w Jugosławji 0,3%. Protestanci stanowią prawie całą ludność Islandji, Norwe-gji, Danji, Szwecji i Finlandji, okuło 92% ludności Wielkiej Brytanji z Ulsterem, około 83% mieszkańców Estonji, 62,7% ludności Niemiec, 58% w Wolnem Mieście Gdańsku, 56,6% na Łotwie, 54,8% w Szwajcarji, 47,8% w Holandji, 27% na Węgrzech, 9,5% na Litwie, 7,7% w Czechosłowacji, 6,4% w Rumunji, 3,1% w Austrji, 2,7% w Polsce, 1,7% w Jugosławji. Prawosławni stanowili donie-dawna ogromną większość w Rosji europejskiej; także obecnie stanowią tam znaczną większość, chociaż uszczuploną przez propagandę anty religijną, cieszącą się poparciem władz. Poza tern prawosławni stanowią 96,1% w Grecji, 83,4% w Bułgarji, 70,8% w Rumunji, 48,7% w Jugosławji, 21% w Albanji, 12,4% w Polsce, 9,1% na Łotwie, 7% w Estonji, 2,5% na Litwie, i,6% w Finlandji, 1% w Czechosłowacji, 0,5% na Węgrzech. Żydzi są liczni na Ukrainie sowieckiej oraz na Białej rusi sowieckiej, mniej liczni w Wielkorosji. Poza