Magazyn6501

171

FILIPINY — FINANSE KOMUNALNE

(przywódca Aguinaldo), które zostało zakończone ugodą, ale skutkiem niedotrzymania warunków przez Hiszpanów na nowo rozgorzało. W 1898 r. Amerykanie zdobyli Manilę, a w 1901 r., stłumiwszy opór niepodległościowców, urządzili F. jako swoją kolonję. Dopuszczali jednak krajowców stopniowo do coraz szerszego udziału w administracji i prawodawstwie. Obecnie kongres amerykański postanowił przyznać F. niepodległość po dziesięcioletnim okresie przejściowym. F. wywożą dużo produktów kokosowych, cukru trzcinowego i t. zw. „konopi manilskich", czyli włókien bananu Mu-sa textilis. Handel prowadzą głównie ze Stanami Zjedn. Ameryki. Mieszkańców 13 °SS ⁰⁰⁰ 0934 ^r-)» ^z czego około 92% chrześcijan (przeważnie rzymscy katolicy, 1% protestantów), reszta mahometanie i poganie. Stolica i główny port: Manila na wyspie Luzon, 341 000 (1932) mieszk. Inne miasta: Cebu na wyspie Cebu, 79000; Iloilo na Panay, 44 000.

Literatura: Gumploiciczi Władysław: Azja południowa. „Wielka. Geografia PowszechnaTrzaska, Ewert i Michalski. Warszawa 193C. Tamie wykaz dalszej literatury.

W/. Cu.

Finanse komunalne.

1. Finanse komunalne. 2. Źródła prawa. 3. Budżet. 4. Wydatki. 5. Dochody, a) Źródła b) Daniny, c) Dodatki, d) Udziały, e) Samoistne daniny, f) Opłaty, g) Dopłaty, h) Świadczenie w naturze. 6. Przedsiębiorstwa. 7. Zadłużenie.

1.    Finanse komunalne. Nazwa ta obejmuje finanse samorządu terytorjalnego, t. j. wojewódzkiego, powiatowego i gminnego. Wojewódzki samorząd nie jest dotąd poza b. dzielnicą pruską (starostwa krajowe) zoiganizowany. Pojęcie samorządu i finansów gmin obejmuje miasta z powiatu wydzielone, miasta niewydzielone i gminy wiejskie. Finanse samorządu gospodarczego, zawodowego, ubezpieczeń społecznych i samorządu wyznaniowego nie są objęte nazwą komunalnych finansów.

2.    Źródła prawa. Źródłem prawa w tej dziedzinie są akty ustawodawcze, w szczególności ustawa z dnia 11. VIII. 1923 r., wielokrotnie nowelizowana, w nowem brzmieniu ogłoszona w Dz. U. R. P. Nr. 62, poz. 454 z r. 1936 o tymcza-sowem uregulowaniu finansów komunalnych oraz szereg innych aktów, otwierających do chody dla samorządu lub normujących tę dziedzinę. Nadto są źródłami prawa rozporządzenia, wydawane przez Min. Spr. Wewnętrznych i Skarbu z delegacji powołanych aktów ustawodawczych lub w celu ich wykonania, wreszcie statuty podatkowe uchwalone przez te związki w ramach obowiązujących ustaw. Akty ustawodawcze i rozporządzenia są tymczasowe, albowiem podział dochodu między państwo i samorządy oraz podział pomiędzy poszczególne kate-gorje samorządów dotąd nie został ustawami ustalony. Na Śląsku obowiązują inne przepisy.

3.    Budżet. Budżet jest układany, uchwalany i wykonywany podług przepisów obowiązującego związki prawa budżetowego, zawartego w R. P. R.P. z dn. 17. VI. 1924 r. Dz. U. R. P. Nr. 51, poz. 522 i Rozporządzeniach Min. Spr. Wewnętrznych na podstawie tego prawa wydawanych. Zasady tu obowiązujące są naogół zgodne z zasadami, obowiązującemi przy budżetach państwowych. Obowiązuje nadto publiczne wyłożenie preliminarza celem umożliwienia płatnikom wniesienia spostrzeżeń i zarzutów, na które musi zapaść decyzja władz komunalnych i w razie odv ołania władz nadzorczych bez prawa skargi do Najwyższego Trybunału Administracyjnego. Obowiązuje utrzymanie równowagi budżetowej i dlatego mogą być wykonane wydatki tylko w granicach faktycznie osiągniętych dochodów. Obowiązuje przedkładanie uchwalonego budżetu władzy nadzorczej (wydziałowi powiatowemu, wojewodzie, Ministrowi Spraw Wewnętrznych), która bada legalność, celowość i realność poszczególnych pozycyj i budżet do 30 dni albo zatwierdza, albo odrzuca, mając szeroką możność całkowitego lub częściowego skreślenia pozycyj i wstawienia nowych. Przepisy kasowe i rachunkowe są również skodyfikowane w rozporządzeniach Min. Spr. Wewn. Kontrola nad wykonaniem budżetu i wogóle nad gospodarką finansową gminy należy do przełożonego gminy, rady gminnej i do wybranych przez nią komisyj rewizyjnych, nadto do władzy nadzorczej, do Związku Rewi-zyjnego Sam< rządu Terytorjalnego, który ją wykonuje przez rzeczoznawców i buchalterów, wreszcie do Kontroli Państwa.

4.    Wydatki. Wydatki związków samorządowych (p. tabl. 1) wzrastały bardzo szybko do 1928/29 r., kiedy wynosiły najwyższą kwotę 1179,9 milj. zł. Przyczyną tego było orga-