Magazyn6T801

544

HANDEL

tystyka Polski ser ja B, zesz. 5, str. 9). Pozwalają one stwierdzić, że „handel artykułami spożywczemi" stanowi najliczniejszą branżę h. w całej Polsce; drugą zkolei stanowią „zakłady gastronomiczne", a dalej idzie „skup zawodowy" i „manufaktura". Obliczenia ilości przedsiębiorstw handlowych, dokonane przez Gł. Urząd Statystyczny w stosunku do 10 000 ludności, wykazują, że ilość zakładów handlowych wszelkich branż jest o wiele gęstsza w mniejszej zachodnio-północnej części Polski, niż we wschodniej. Lin ja rozdziału idzie tu mniej więcej wschodnią granicą województw: białostockiego, warszawskiego i łódzkiego. O ile w pierwszej przypada na 10 000 ludności do 150 i więcej przedsiębiorstw zależnie od powiatu, to w drugiej części zaledwie 50—109. Podobnie obliczone dane stwierdzają, że h. artykułami spożywczemi

0    wiele silniej jest rozwinięty w Poznań skiem, na Pomorzu, oraz na Śląsku i, co charakterystyczne, na całej przestrzeni województw południowych, niż w całej pozostałej Polsce. Przedsiębiorstwa handlu mięsem występują o wiele liczniej w środkowej

1    zachodniej Polsce, niż w południowych i wschodnich województwach. Wreszcie handel razem zsumowanych przedsiębiorstw następujących branż: manufaktura, kanfek cja, obuwie i skóry wykazuje wybitne skupienie w centrum, na północy i na zachodzie województw centralnych.

Statystyka spółek akcyjnych z r. 1934 wykazała w Polsce w handlu towarowym 126 czynnych krajowych spółek akcyjnych (których zarząd znajdował się w Polsce) z kapitałem własnym, wynoszącym 80,8 milj. zł. Z powyższej liczby 55 spółek posiadało 61,1% zagranicznych kapitałów przy łącznej ogólnej sumie 41,7 milj. zł własnych kapitałów. Stanowiło to 35,6% udziału kapitałów zagranicznych we wszystkich akcyjnych przedsiębiorstwach handlu towarowego w Polsce.

Oprócz krajowych spółek akcyjnych działały w handlu towarowym w 1934 roku 4 zagraniczne spółki akcyjne (których zarządy znajdowały się zagranicą) z funduszem przeznaczonym na działalność w Polsce w kwocie 23,1 milj. zł, na którą składały się prawie w całości (22,5 milj. zł) kredyty towarowe, otrzymywane z central zagranicznych.

3. Statystyka zbytu i spożycia jako charakterystyka wielkości obrotów handlu w Polsce.

Spożycie i zbyt towarów może służyć pośrednio do zobrazowania rozmiarów wymiany, a zatem i pośrednictwa handlowego. Niezbyt obfite dane, jakie posiadamy o sprzedaży niektórych towarów, pozwalają ustalić nierówne znaczenie zbytu towarów w różnych dzielnicach Polski. Dotyczy to ogólnego zbytu, jak również liczb względnych, obliczonych w stosunku do ilości ludności.

Zbyt	Węgieł kamien ny w milj. tonn	Żelazo walców, w tys. tonn	Cukier w tys. tonn	Ryż w ton-nach	Sol bydlęca i przemysłowa	Na	mieszkańca
						węgiel^1)	żelazo^2)	cukier
						kilogramów
Zbyt ogółem w kraju	19.7	252	3^01	34 4°2	72*)	412	6,1	9.o
Z tego woj. centralne . .	7.i	”5	148	15 137	31	3^84	8,1	^io.5
,, ,, ,, wschodnie . .	0.4	I I	26	6 536	5	25	1.8	4.4
,, ,, .. zachodnie . .	9.5	44	62	5 849	20	1 397	8.7	13.1
,, .. ,, południowe .	z.7	38	65	6 880	16	190	4.3	7.3

^J) Tylko zużycie prywatnych odbiorców. ²) Bez zużycia kolei, żeglugi i kopalń.

*) Oprócz tego soli jadalnej 272 000 t.

Dane powyższe są przykładem, że zbyt ogólny i obliczony na jednego mieszkańca nietylko wyszczególnionych artykułów jest o wiele mniejszy w województwach wschodnich, a także na południu Polski.

Z tego też powodu także aparat handlowy musi być tutaj o wiele mniejszy. Ogólnie, stosunkowo niski stopień spożycia ze zniżkową tendencją w okresie lat kryzysowych przedstawiają następujące tablice.