694
INSPEKTOR ROLNY — INSTYTUTY I MUZEA SPOŁECZNE
nik zainteresowany, a więc na rolników — z przesunięciem instruktora do roli doradcy, inspiratora i organizatora, czynnika, który przydzielony do danej zorganizowanej specyficznej grupy ludzkiej ma czuwać i pomagać, by grupa coraz bardziej stawała się zdolna do samodzielnego i odpowiedzialnego wykonywania swych zadań — ograniczając wyraźnie czynności kierownicze i wykonawcze instruktora.
Literatura : Bronikowski W.: Drogi postępu ehlopa polskiego. Warszawa 1934. — Grabski IR; Reforma agronomji społecznej. Warszawa 1928. — Miklaszewski Szcz.: Kształcenie i dokształcanie działaczy t agronomów społecznych. Warszawa 1936. — Tenis; Stan aktji popierania rolnictwa. Warszawa 1931. — Surzycki 8t.: Organizacja pracy społecznej. rolniczej Warszawa 1931. — Zaeharski A.: Działalność instruktorów gospodarstwa wiejskiego i pracy społecznej. Warszawa 1921.
Zygmunt Kobyliński.
Instytut Amerykański Prawa Międzynarodowego został założony w 1912 r. Sesja inauguracyjna, na której został uchwalony bardzo ważny projekt deklaracji praw i obowiązków narodów, odbyła się w 1915 r. — Od 1924 r. Instytut, na mocy układu zawartego w Washingtonie dn. 2. I. 1924 r., ściśle współpracuje z Unją Panamerykańską i opracowuje projekty traktatów, które potem służą za materjał do obrad konferencyj panamerykańskich. Liczne układy, uchwalone na konferencjach w Hawanie i Monte video, oparte są na odnośnych projektach Instytutu. — Organem Instytutu jest miesięcznik p. t. „American Journal of International Law“.
Juljan Makowski.
Na skutek inicjatywy G. Rolin Jacąue-myns powstało w Gandawie w dn. 8. IX. 1873 r. stowarzyszenie naukowe zamknięte, do którego przystąpiło 34 najwybitniejszych współczesnych internacjonalistów, m. in. Dudley Field, Mancini, Asser, Bluntschli, Bulmerincą i in. Uczestnicy dzielą się na „membres“ i „associes".
Wyjąwszy lata wojny, I. P. M. prowadzi bez przerwy swą działalność naukową, odbywając co roku w innem mieście doroczną sesję, na której dwaj wyznaczeni sprawozdawcy referują projekt kodyfikacji jakiegoś działu prawa międzynarodowego. Dotąd odbyło się sesyj 41. — Od 1876 r. I. P. M. wydaje rocznik (Annuaire), w którym są drukowane odnośne projekty, uchwalone zwykłą większością głosów. — Zasługi położone przez I. P. M. na polu badań naukowych nad prawem narodów są olbrzymie. Niektóre jego projekty wywarły decydujący wpływ na odnośną kodyfikację urzędową. Tak np. dwa t. zw. podręczniki Ox-fordzkie, jeden dotyczący wojny lądowej, drugi wojny morskiej, wywarły widoczny wpływ na kodyfikacje haskie. — W 1904 r. I. P. M. otrzymał nagrodę pokoju Nobla; w 1912 r. zaczął spełniać funkcje „generał adviser“ fundacji Carnegiego i w tym charakterze współdziałał w 1914 r. przy organizowaniu Akademji Prawa Międzynarodowego w Hadze. — Po wojnie I. P. M. zajmował się sprawą mniejszości, pokojowem załatwianiem sporów, wodami terytorjalne-mi, żeglugą na morzu i obywatelstwem.
Literatura : Rolin AŁMric Barom Les Origines de Vlnstitut de droit Internationa!, 1873—1923. Souvenirs drun ternom.
Juljan Makowski.
Instytuty i muzea społeczne są to instytucje gromadzące wszelkie materjały, dotyczące spraw i zagadnień społecznych w celu udostępnienia ich pracownikom naukowym, opracowującym tego rodzaju zagadnienia, a zwłaszcza działaczom społecznym dla ułatwienia im ich działalności praktycznej. W pierwszym rzędzie gromadzą one odnośną literaturę, a dalej wycinki prasowe i wydawnictwa ulotne oraz wszelkie materjały i dokumenty, nie znajdujące się przeważnie w zwykłych bibljotekach publicznych, a gdy się nawet tam znajdują, nie dające się łatwo odszukać wskutek przyjętej w katalogach bibljotecznych klasyfikacji dzieł, zupełnie do tego celu niewystarczającej. Niektóre z tych instytucyj zakreśliły sobie cele jeszcze szersze, rozwijając działalność praktyczną oraz podejmując dociekania i badania naukowe w dziedzinie spraw i zagadnień społecznych.
W r. 1894 powstaje pierwsze muzeum społeczne, Musee Social w Paryżu, a dziś już niemal we wszystkich krajach europejskich a nawet i pozaeuropejskich znajdują się podobne instytucje o węższym lub szerszym zakresie działania w zależności od warunków miejscowych, a zwłaszcza od śród-