Magazyn6i701

693

INSTRUKTOR ROLNY

stwa Wiejskiego i Pracy Społecznej w Warszawie.    ,

Dość liczny, ideowo dobrany i zorganizowany zespół instruktorów wywiera duży wpływ na kształtowanie się organizacyj spo-łeczno-rolniczych w Polsce. 2 chwilą odzyskania Niepodległości, wraz z rozwojem życia społecznego i gospodarczego kraju wzrasta szybko ilość instruktorów, co powoduje jednak, że obok elementu pracującego z pobudek ideowych, przewija się duży odsetek ludzi przygodnych i nieodpowiednich. Równocześnie wielu z pierwszej kadry instruktorskiej obejmuje odpowiedzialne stanowiska w świeżo tworzonych urzędach, szkołach rolniczych i innych instytucjach związanych z wsią. W roku 1932 liczba pracowników typu instruktorskiego przekracza już liczbę 2 000 osób. Ilość ta, po spadku naturalnym w dobie kryzysu gospodar czego, obecnie poważnie przekracza liczbę 2 000 osób. Zwłaszcza wpłynęło na to powstanie samorządu rolniczego t. zw. izb rolniczych i coraz bardziej planowej akcji obsadzania terenu siecią instruktorów rolnych i pokrewnych.

Obecnie stabilizują się wymagania stawiane personelowi instruktorskiemu, warunki materjalne, jak i rola w pracy społeczno-gospodarczej, aczkolwiek do wyraźnego unormowania tej sprawy jeszcze daleko. Zasadnicze wymagania, stawiane instruktorom — prócz zamiłowania i charakteru — są następujące: a) ukończenie wyższej, względnie średniej szkoły rolniczej lub odpowiedniej specjalnej; b) praktyka rolnicza, zwłaszcza w gospodarstwach drobnych i związana z tem znajomość środowiska wiejskiego i współdziałania z niem; coraz mocniej się stawia sprawę wyróżniania kandydatów pochodzących ze środowiska wiejskiego; c) odbycie praktyki instruk torskiej pod kierunkiem doświadczonego instruktora.

Próby kształcenia absolwentów szkół rolniczych w dziedzinie agronomji społecznej, traktowanej jako specjalizacja (agronomja społeczna w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i wydział nauczycielsko-instruktorski w Państwowej Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie), nie dały, jak dotychczas, spodziewanych wyników, obejmując corocznie zaledwie po kilka lub kilkanaście osób.

W latach 1929—3* została utworzona z inicjatywy i przy pomocy Ministerstwa

Rolnictwa instytucja dla dokształcania czynnych instruktorów w oparciu o akademickie uczelnie rolnicze i Instytut Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach t. zw. Biuro Dokształcania Instruktorów Rolnych, prowadzone przez ś. p. prof. J. M. Pomorskiego. Biuro to, nie mając odpowiednich warunków, przestało działać.

Krystalizowanie się ostatnio organizacyj społecznych na wsi i metod pracy, które z doraźnych, werbalnych przeszły na intensywne i systematyczne, spowodowało i bardziej wyraźne ustalenie typów instruktorów pracujących na wsi.

Biorąc powiat jako zasadniczą komórkę organizacyjną, posiadającą aparat instruktorski, widzimy, iż organizacje społeczno^ rolnicze objęły trzy wyraźne grupy wiejskie: gospodarze, gospodynie i młodzież, która przez planową akcję przysposobienia rolniczego bierze czynny udział w pracach społeczno-rolniczych wsi. Obecnie więc ustala się ramowy personel na powiat według tych grup: 1) instruktor rolny dla gospodarzy, opierający swą działalność przedewszystkiem o kółka rolnicze, 2) instruktorka gospodarstwa kobiecego, opierająca się o koła gospodyń wiejskich i 3) instruktor przysposobienia rolniczego, opierający się o zrzeszenia młodzieży wiejskiej.

W dalszym ciągu, w miarę możliwości finansowych i organizacyjnych, na terenach

0    specjalnych kierunkach produkcji powsta je sieć instruktorów specjalnych, więc: hodowlanych, ogrodniczych, łąkarskich, lniar-skich i t. p. Wreszcie istnieje tendencja, częściowo realizowana, tworzenia instruktorów ogólnych od organizacji wsi na od cinkach mniejszych jak powiat t. zw. rejonowych.

W organizacjach wyższego rzędu, a więc w istniejącej sieci izb rolniczych, istnieją odpowiedniki powyższych dziedzin pracy instruktorskiej w postaci odpowiedniego zespołu inspektorów, często wybitnych specjalistów poszczególnych zagadnień, którzy nadają kierunek poszczególnym dziedzinom pracy na terenie i kontrolują wyniki.

Centralnym czynnikiem, nadającym kierunek pracom instruktorskim, a pośrednio

1    instytucjom rolniczym, w których ci pracują, jest Ministerstwo Rolnictwa i Reform Rolnych.

Coraz mocniej zarysowuje się tendencja przesuwania punktu ciężkości działania społeczno-gospodarczego wsi na sam czyn-

45

Bncyklopedja nauk politycznych.