Magazyn63501

231

KOMIS PODATKOWY

Rozszerzenie pojęcia komisu w prawie podatkowem w porównaniu z handlowem, polega na nieistnieniu wymogu, aby komisant był kupcem.

Zwężenie polega na następujących ograniczeniach :

a) k. p. dotyczyć może tylko sprzedaży, b) komisant prowadzić musi prawidłowe księgi handlowe, c) komisant musi udowodnić umową lub korespondencją stosunek komisu oraz wysokość wynagrodzenia, d) komisant nie może otrzymywać ponad 50% różnicy między ceną, istotnie osiągniętą przy sprzedaży, a ceną, ustaloną w umowie na rzecz komitenta, e) osoby, na których rachunek komisant działa, opłacać muszą podatek przemysłowy od sprzedaży towarów, będących przedmiotem komisu.

ad a) Podjęcie się kupna nie jest nigdy k. p.

ad b) O ile stosunek komisowy i obrót wynikają z prawidłowo prowadzonych ksiąg handlowych komitenta, to Min. Skarbu może zwolnić komisanta od obowiązku prowadzenia takich ksiąg (cyt. art. 6 p. 1, ust. 3).

Sposób księgowania jest dla istoty komisu bez znaczenia (Najw. Tryb. Adm. 1. rej. 2532/31), jednakowoż władzy służy prawo oceny, czy dany sposób księgowania nie jest niedostateczny dla udowodnienia, że pewien stosunek odpowiada ustawowym wymogom stosunku komisowego. Zasady księgowania komisantów podaje okólnik Min. Skarbu z dn. 5. X. 1936 r. Nr. L. D. V. 8709/1/36. W księgach komisanta winny być wykazywane towary, otrzymane do komisowej sprzedaży; sprzedaż ich, oraz wszelkie związane z tym komisem operacje. Obrót komisanta powstaje już w chwili sprzedaży towaru, a nie w czasie późniejszego rozliczenia się z komitentem (N.T.A. Zb. 253 S). Specjalny rachunek składu winien rejestrować poszczególne operacje ^w porządku chronologicznym, według rodzaju towarów i ich ilości, oraz (w braku oddzielnej kontroli osobowej komitentów) według poszczególnych komitentów. Okólnik poleca zamieszczać w inwentarzu towary komisowe „jakkolwiek nie stanowią własności komisanta". Jednakowoż z tego właśnie powodu, N. T. A. orzekł, że nie powinno się dokonywać wpisu towaru do księgi inwentarzowej komisanta (O. P. A. 1522).

ad c) Przeprowadzenie dowodu stosunku komisowego ciąży na płatniku. Władza [ nie ma obowiązku domagać się dodatkowych dowodów, skoro uzna te, które przedstawił płatnik, za niedostateczne lub chybione. Okólnik Min. Skarbu z dn. 3. X. 1928 r. L. D. V. 5649/1/28, wymaga przedstawienia przez płatnika umowy, która wyraźnie określa cenę sprzedażną towaru, wynagrodzenie komisowe oraz klauzulę co do stosunku delcredere (gdy ten ostatni istnieje). Z umowy musi wynikać konkretne zlecenie. Nie wynika ono np. ze statutu spółki z o. o., który jako przedmiot działania spółki określa działanie w imieniu własnem, a na rachunek udziałowców (biuro spółek skartelizowanych, O. P. A. 1849). Władza ma zawsze prawo zakwe-stjonować umowę, nie określającą ściśle wzajemnych praw i obowiązków (1. rej. 7829/30). Nie jest dowodem istnienia stosunku komisowego plenipotencja nawet re-jentalna, wydana przez właściciela przedsiębiorstwa. Umowa komisu musi być pisemna. Przewiduje to wyraźnie tekst ustawy z 4. V. 1938. Władza uprawniona jest do badania istotnego charakteru transakcji, ubranych w formę transakcji komisowych (Zb. 160 S), przyczem decyduje stan faktyczny, a nie sama nazwa, użyta w umowie (O. P. A. 470). Władze oceniają czy umowa jest ściśle przestrzegana. Pojedynczy wypadek naruszenia umowy komisowej, w rozumieniu cyt. art. 6 p. 9 i § 24 rozp. wyk., powoduje nieuznanie całej umowy za stosunek komisu, nie wpływa natomiast na kwalifikację prawno-podatkową innych umów, zawartych przez dane przedsiębiorstwo komisowe i całkowicie wykonanych (okólnik Min. Skarbu z dn. 4. IV. 1934 r. L. D. V. 35959/4/33)-

Stosunek subkomisu winien być traktowany dla celów podatkowych narówni z komisem bezpośrednim. Prowadzenie handlu jednocześnie na rachunek własny i cudzy nie jest przeszkodą dla uznania stosunku komisowego. Nie zachodzi natomiast stosunek komisu w przypadku jedności komisanta i komitenta (S. N. II K 2167/27).

ad d) Istnienie stosunku komisowego w rozumieniu kodeksu handlowego jest zasadniczo niezależne od sposobu i rodzaju wynagrudzenia komisanta. Cel włączenia powyższych momentów do definicji komisu podatków ego jest wyłącznie fiskalny. Chodziło mianowicie o uniemożliwienie tworzenia pozornych stosunków komisowych, w których komitent osiągnąłby takie wyniki