Magazyn60501

V

LASY — LAUDERDALE JAMES MAITLAND, EARL OF    501

(►

►

wi Rolnictwa i Reform Rolnych w porozumieniu z Ministrem Skarbu i Prezesem Rady Ministrów.

Literatura : Akta Komisji dla wykupu i regulacji ciężarów gruntowych przy Namiestnictwie we Lwowie 1869—1875. — Annuaire International de Statistique Forestiłre. Home 1932.— Czerny F.: Znaczenie lasów zwłaszcza w górach i dla gór. „Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego”III. Kraków 1878. — Dlugopttl-mki E.: Przywileje sołtysów podhalańskich. „Rocznik Podhalański”. Zakopane 1914—1921. — Dobrowolski K.s Najstarsze osadnictwo Podhala. „Badania z dziejów społecznych i gospodarczych”, nr. 20. Lwów 1935. — Endrem Mar: Forst-politik. Berlin 1922. — Ludkiewicz Zdzisław: Podręcznik polityki agrarnej. Warszawa 1932. - - Pauli £.: Drzewostany tatrzańskie. „SylwanLwów 1890. — Potkański K.: Pisma pośmiertne. Kraków 1924. —- Raf acz J.: Dzierżawa szaflarsko-nowotarska Marka Ratułda w w. XV. „Rocznik Podhalański”. Zakopane 1914—1921. — Sokołowski M.s Pasienie w lesie i jego wpływ na życie lasu. „Sylwan”. Lwów 1929. — Sokołowski S.: W obronie lasów. „Sylwan”. Lwów 1917. — Ten&es Hodowla lasu. Lwów 1930. — Studniewmki Stefan: Pod sławy * zadania polityki leśnej. Poznań 1937. — Strzelecki HSlużebnictwo leśne w Galięji. „Sylwan”. 1901.

Adam Lardemer.

IV. Lasowa danina.

Lasowa danina w drzewie wprowadzona została w roku 1923. Podlegali jej prze-dewszystkiem właściciele lasów o obszarze ponad 50 hektarów. Majątek obciążony tą daniną nie podlegał jednak podatkowi majątkowemu, równocześnie wprowadzonemu. Danina była jednorazowa, przeznaczona na odbudowę kraju i płatna w trzech ratach rocznych, począwszy od r. 1924. Nie była ona podatkiem a miało do niej zastosowanie Rozp. Pr. Rzplitej z dn. 22. III. 1928 r. o postępowaniu administracyjnem.

Wysokość daniny wynosiła 30% masy drzewa użytkowego (nie opalowego) z to rocznych etatów rębnych, od r. 1923/24 począwszy, a połowę tej ilości w razie obciążenia lasu służebnością.

Wymiar uskuteczniały Starostwa na podstawie zeznań zobowiązanych, planów gospodarczych, a w razie potrzeby oględzin. Odwołania rozstrzygały Urzędy Wojewódzkie. Nadzór objął po M. R. Publ. od t. VII. 1932 r. Minister Skarbu (Rozp. Pr. Rzplitej z dn. 21. V. 1932 r. Dz. U. R. P. Nr. 51, poz. 479).

Drzewo w naturze miał zobowiązany podług wymiaru wydać odbudowującym się na asygnację miejscowego Starosty. Do Starosty należało ściąganie, ewentualnie przy pomocy objęcia w posiadanie opodatkowanych daniną lasów. Starosta mógł daninę w drzewie zamienić na ekwiwalent pieniężny, po cenach, ustanowionych przez komisje wojewódzkie.

Wpływ z tej daniny szacował Rząd na 12 milj. metrów sześciennych drzewa, war tości 150 milj. złotych. Ciężar zatem tej daniny był bardzo znaczny. Sprawozdania z wpływów Rząd dotąd (r. 1938) nie złożył.

Źródła: Ustawa z 6. VII. 1923 r. Dz. U. R. P. Nr. 87, poz. 676, Rozp. Min. Robót Publ. z 25. IX. 1923 r. Dz. U. R. P. Nr. 105. poz. 823.

I. Weinfeld.

Lauderdale James Maitland, Earl of

L. urodził się 26. I. 1759 r. w Hatton House. Studjował prawo w Oxford i Glasgow. W r. 1780 został adwokatem; w r. 1780 wszedł do Izby Gmin, w r. 1789 po śmierci swego ojca, szkockiego para, został członkiem Izby Lordów. W r. 1806 jako nadzwyczajny poseł pojechał do Paryża. W tymże roku został członkiem tajnej rady i strażnikiem wielkiej pieczęci Szkocji. Pod koniec życia stał się przywódcą szkockich Tory-sów. Zmarł 13. IX. 1839 r.

Dorobek ekonomiczny L, jest bardzo obfity. Najważniejszemi z jego dzieł są: An Inąuiry into tlie Naturę and Origin of Public Wealth and in the Means and Cau-ses of its Increase. Edinburgh 1804 (II wyd. 1819). — Observations on the Review of his Inąuiry..., ogłoszone w 8-yin numerze Edinburgh Review 1804, jako odpowiedź na krytykę „Inąuiry into the Naturę...“, napisaną przez Lorda Brougham. — The De-preciation of the Paper Currency of Great Britain proved. Edinburgh 1812. — Fur-ther Considerations on the State of the Currency.... Edinburgh 1813.    — Three

Letters to the Duke of Wellington... wherein the Naturę and Tendency of a Sinking Fund is investigated and the Fallacy by which it has been recommended explained. 1829.

L., jako ekonomista, reprezentował inne od Smith’a poglądy, występując z ostrą krytyką jego teorji (teorja wartości, produkcyjności pracy i t. d.). Odznaczał się wielką znajomością literatury ekonomicznej, zarówno współczesnej, jak i dawnej. Dał głęboką analizę doktryn ekonomicznych; dzięki temu jego rozważania ekonomiczne posiadają dobrze przedstawione tło histo-ryczno-ekonom lczne.

L. poświęcił uwagę przedewszystkiein trzem zagadnieniom rozpatrując poza tem