Magazyn60101

LASY

puje: około 80% powierzchni porastają drzewostany iglaste, w tern — sosna 65,7%, świerk — 11,8% i jodła 3,2%; pozostałe 20% powierzchni przypada na drzewostany liściaste, w których największy udział mają: olsza 5,3%. brzoza 4,7%, dąb 4,4%, buk 2,1% i osika 1,6%. Lasami państwo-wemi administruje pod zarządem Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych Dyrekcja Naczelna Lasów Państwowych, której podporządkowane są 9 dyrekcyj i 426 nadleśnictw. Przeważająca część nadleśnictw lasów państwowych, prawie całość, jest definitywnie urządzona. Przeciętna kolej rębności wynosi w lasach państwowych około 100 lat. Wyręby w lasach państwowych wynosiły w ciągu ostatnich 10 lat około 8 000 000 m³ grubizny rocznie. Na r. 1937/38 wyznaczono do uzyskania około 9 980 000 m³ masy drzewnej w tern drewna użytkowego około 5 450 000 m³, opału około 3200000 m³, około 1 150000 m* drobnicy i około 180 000 m³ karpiny. Eksploatacja lasów państwowych prowadzona jest całkowicie we własnym zarządzie; praktykowana w pierwszym okresie powojennym na terenie b. zaboru rosyjskiego sprzedaż drewna na pniu, jak również długoterminowe koncesje na eksploatacje pewnych objektów leśnych zostały zlikwidowane w latach 1929/30. Nadleśnictwa we własnym zarządzie przerabiają część surowca drzewnego; na r. 1937/38 zaprojektowano do przerobu w lesie na cios około 1 200 000 m³ surowca. Również we własnym zarządzie dokonywany jest spław należącego do lasów państwowych drewna. Na szeroką skalę stosowana jest przeróbka drewna we własnych zakładach przemysłowych. Lasy państwowe posiadają 45 przeważnie dużych tartaków, których produkcja stale wzrasta; na rok 1937/38 zaprojektowano przetarcie około 1 700 000 m³ surowca; 2 fabryki dykt lasów państwowych miały przerobić 8i 500 m³ surowca dyktowego, uzyskując 31 000 m³ dykty. Wyrobione produkty pierwiastkowej i przemysłowej obróbki drewna lasy państwowe sprzedają za pośrednictwem własnego aparatu sprzedaży, docierając na rynku krajowym bezpośrednio do konsumenta, zaś w eksporcie — bezpośrednio do importerów kraju przeznaczenia (nie liczą'-oczywiście nieuniknionego pośrednictwa brokera). Najpoważniejszą częścią składową wspomnianego aparatu sprzedaży jest stanowiąca własność lasów państwowych

497

firma p. n. Polska Ajencja Eksportu Drewna (Paged). Firma ta, posiadając oddziały i ajencje w całym kraju, place w portach Gdyni i Gdańska, rozwija bardzo ożywioną i wielostronną działalność. Paged poza sprzedażą w kraju, prowadzi eksport drewna lasów państwowych, jest czynny w ekspedycji morskiej drewna, maklerce okrętowej i t. p. Ostatnio Paged w operacjach swych nie ogranicza się do drewna, produkowanego przez lasy państwowe, lecz rozszerza je także na produkcję drzewnictwa prywatnego: skupuje i eksportuje slipry, w roku 1938/39 objął całość dostaw podkładów dla P. K. P., skupując w tym celu podkłady od producentów prywatnych i t. p.

Charakter prawny i ustrój organów, sprawujących zarząd lasów państwowych ulegały po odrodzeniu się państwowości polskiej kilkakrotnym zmianom. Zorganizowane najpierw jako zwykła część administracji państwowej, lasy państwowe rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 28. VI. 1924 r. o statucie przedsiębiorstwa „Polskie Lasy Państwowe" zostały niejako skomercjalizowane. Obecnie sprawy te reguluje częściowo rozporządzenie Prezydenta Rzplitej z dnia 30. XII. 1924 r. „o organizacji administracji lasów państw." (rozdział I). „Sprawy gospodarki w lasach państwowych, będących pod zarządem Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych, wydziela się w odrębną gałąź administracji państwowej pod nazwą administracji lasów państwowych. Organami, przez które Minister Rolnictwa i Reform Rolnych sprawuje administrację lasów państwowych są: Dyrekcja Naczelna Lasów Państwowych, Dyrekcje Lasów Państwowych, Nadleśnictwa tudzież jednostki organizacyjne szczególne". Na czele Dyrekcji Naczelnej Lasów Państwowych stoi Dyrektor Naczelny, mianowany przez Prezydenta Rzeczypospolitej. Zasady, normujące oraz zakreślające sferę i kierunek działalności powyższych organów, zawiera dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30. IX. 1936 r. „o pań-stwowem gospodarstwie leśnem". Rozdział „o zachowaniu i ochronie lasów" stanowi, iż ogólna powierzchnia lasów państwowych nie może ulegać zmniejszeniu. Wszystkie grunty leśne powinny być trwale utrzymane pod uprawą leśną. Pewne lasy uznaje dekret za tjchronne przyczem gospodarka ma być w nich prowadzona w sposób odpowiadający celom ochrony; w razie potrzeby