Jednak w rozwoju sztuk plastycznych naród polski jako wojenno-rolniczy nie brał udziału, zatem w okresie odrodzeniowym nieśli je do nas artyści Włosi, a przez zbudowanie kaplicy Zygmuntowskiej przy katedrze na Wawelu zostawili taki piękny pomnik architektury, że równego jemu niema poza Włochami w całej pozostałej Europie. Ale ten wpływ tak błogosławiony w innych krajach u nas nie był silny i nie przyczynił się do wytworzenia sztuki narodowej polskiej. Architektura odrodzenia włoskiego najlepiej odczuta została przez pokrewnych im rasowo Francuzów, których kultura rozwijała się również na podstawachk lasycznych grecko-rzymskich. Francuzi znakomicie odczuli właściwości form struktury klasycznej, jej wzajemny stosunek i proporcye, jej rytm i harmonię, umieli je zastosować do swych potrzeb i nadać swój własny narodowy charakter, gdy, przeciwnie, w krajach innych formy te naśladowano jedynie bez należytego ich zrozumienia.
I rzeźbę włoskiego odrodzenia odczuli tylko Francuzi i rozwinęli dalej we własnym narodowym duchu.
Co do malarstwa włoskiego, to już w epoce tak zwanej gotyckiej przybiera ono charakter monumentalny, zajmuje wielkie przestrzenie ścienne, celuje w technice freskowej, obrabia tematy opisowe, symboliczne, na tle podań lub wierzeń religijnych i alegoryi filozoficznych lub wydarzeń historycznych. Jest pojęte naturalistycznie, ale traktowane szeroko, dekoracyjnie i tworzy wraz z architekturą doskonałą całość, uzupełnia ją i upiększa. W epoce Odrodzenia rozwija się obok fresków malarstwo sztalugowe, ołtarzowe, obraz jest zawsze skomponowany, obmyślony we wszystkich szczegółach, prawie że architektonicznie pojęty i rozwinięty symetrycznie. Figury są majestatyczne w ruchu, lub w patetycznej pozie, traktowane po rzeźbiarsku, jak najwypuklej, krajobraz dopełnieniem koniecznem do wyobrażonej sceny, a więc tylko malowniczem i urozmaiconem tłem treści obrazu, która zawsze ma charakter podniosły, rysunek podstawą wszystkiego, gdy farba zaznacza wartości lokalne, nie zawsze ze sobą zharmonizowane, z wyjątkiem dzieł niektórych malarzy lom-bardzkich i wszystkich weneckich.
Inaczej malarstwo u narodów północnych: Flamandów lub Niemców. Zamiast monumentalnych fresków uprawianie małych rozmiarami obrazów ołtarzowych, wykończonych, bogatych w tysiączne
2