Magazyn6901

113

OCHRONA WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ

pisane opłaty (przy podaniu 20 zl i następnie opłaty za korzystanie ze znaku). Urząd Patentowy pi wołany jest też do rozstrzygania skarg, jakie w imię wolności handlowej wnieść może każdy (z wyjątkiem przypadku, gdy znak zarejestrowany uchybia tylko prawu pewnej osoby) o unieważnienie rejestracj' znaku z powodu braku podstaw ku temu, a także ustalenie, że znak, jakiego używa lub zamierza używać, różni się od znaku innego przedsiębiorstwa tego rodzaju. Rozporządzenie przewiduje surową ochronę prawa do znaku: w razie bezprawnego używania znaku towarowego, zarejestrowanego dla tego samego rodzaju towarów innego przedsiębiorstwa, należy zaprzestać używania na żądanie uprawnionego, a w razie złego zamiaru wydać niesłuszne zbogacenie za ostatnie 3 lata i wynagrodzić szkodę oraz dać zadośćuczynienie za krzywdy natury osobistej przez ogłoszenie wyroku, odpowiednią deklarację publiczną, a w razie umyślnego naruszenia — przez zapłatę pokutnego; zamiast wymienionych świadczeń materjalnych pokrzywdzony może żądać ryczałtowej sumy, nie wyższej niż 15000 zł. Sankcją karną grzywny do 75 000 zł lub aresztu do 6 miesięcy, względnie obu tych kar łącznie, zagrożone jest umyślne wkraczanie bezprawne w zakres wyłączności, wynikającej z rejestracji znaku towarowego lub przywłaszczenie sobie prawa do znaku zarejestrowanego; przyrządy służące do j odrabiania znaków należy zniszczyć, względnie wydać pokrzywdzonemu za jego zgodą z zaliczeniem na poczet odszkodowania, znaki zaś umieszczone na towarach usunąć na wniosek pokrzywdzonego lub oskarżyciela publicznego, choćby pociągnąć to za sobą miało zniszczenie całego towaru. Prawo zna też znaki związkowe, jakie mogą zgłosić do rejestracji związki przedsiębiorców, będące osobami prawnemi, dla zapewnienia swym członkom wyłączności oznaczania towarów, pochodzących z ich przedsiębiorstw; po zarejestrowaniu taki znak jest własnością związku, a członkowie jego mogą go używać tylko tak długo, jak są członkami związku, przyczem do ścigania naruszeń uprawniony jest związek.

4. Prawo patentowe i o wzorach użytkowych i zdobniczych. To samo rozporządzenie z 1928 (znowelizowane w 1933) zajmuje się ochroną wynalazków i wzorów użytkowych i zdobniczych. Między wynalazkiem a wzorem użytkowym zachodzi ta różnica, że wynalazek jest celowem rozwiązaniem pewnego konkretnego zagadnienia technicznego, wzór zaś jest nowem zastosowaniem lub ulepszeniem przedmiotu, dzięki czemu zwiększa się jego pożyteczność, jeżeli chodzi

0    wzór użytkowy, jeśli zaś zmierza do celów artystycznych, będzie to wzór zdobniczy. Patent jest prawem wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób przemysłowy

1    handlowy, jest według prof. Zolla prawem wynalazcy lub jego prawnego następcy do wyłącznego wyzyskania siły zarobkowej (dochodowej), jaka tkwi w nowym wynalazku przemysłowym. Mutatis mutandis to samo odnosi się do wzoru użytkowego. Z biegiem czasu charakter prawŁ patentowego ulega dużym przeobrażeniom. O ile bowiem przedtem prawo korzystania z wynalazków było przywilejem udzielanym przez monarchów, dziś stało się powszech-nem, dostępnem dla każdego, kto na nie objektywnie zasłużył. Prawo do wyłącznego stosowania wynalazku na sposób przemysłowy i handlowy nabywa się przez uzyskanie patentu; do korzystania z nowej postaci przedmiotu ujawnionej we wzorze — przez zarejestrowanie. Patentu udziela się na okres lat 15, wzoru na lat 10, przyczem okresy te nie ulegają przedłużeniu. Do udzielenia patentu czy rejestracji wzoru powołany jest Ur.rąd Patentowy, Aby uzyskać patent czy zarejestrować wzór użytkowy, potrzeba, aby zgłoszony pomysł był nowy. Przez nowość należy rozumieć brak publikacji, nie stosowanie i nie wystawianie na widok publiczny w czasie wystaw, jarmarków i targów. Jednak wolno zgłosić pomysł, wystawiony na publicznej wystawie krajowej za zgodą Ministerstwa Przemysłu i Handlu, w ciągu 6 miesięcy od daty wystawienia, w ciągu zaś roku, gdy wystawiony był na wystawie w kraju innym, należącym do Międzynarodowego Związku ochrony własności przemysłowej, o ile prawo to służy na podstawie wewnętrznego ustawodawstwa danego kraju. Przyjmujący zgłoszenie Urząd Patentowy nie ma prawa odrzucenia podania dlatego, że wynalazek jest bezwartościowy, nie ma zaś obowiązku badania, czy pomysł jest rzeczywiście nowy, jeżeli jednak w czasie badania zgłoszenia, okaże się, iż pomysł nie ma znamion nowości, zgłoszenie winno być odrzucone. Ten system rejestracji, zwany romańskim.

Encyklopedia nauk politycznych. 8