i
318
i
318
T
p
-
cetowatych, tępawo - kończystycli, 3 '/2" i 1 ’4", w podstawie nieco-nierównych, nagich,— z których końcowy zawsze dłu żćjogoneczkowy, węższy, lancetowaty i równopołówkowy; o przyłisteczkach (w podstawie listków) lancetowatych, bardzo małych i odpadających. Z wióchami krótkiemi lecz rozso-chato-gałęzistemi, o wielu kwiatkach męzkich i obupłciowych, na szypułeczkach kutnerowato - omszonych; z przysadkami malćńkimi; z kwiatkami drobnymi i białymi, o kielichach o-* strawych, płatkach tępo - podłużnych, pręcikach 5ciu w męzkich dłuższych a w obupłciowych równych koronie, jajnikach 3ch, szyjce 3szczópnśj i zaledwie dłuższćj od pręci ków, a znamionach ostrych. Z owocami przewrotniejajowato
Ikulistawymi, wielkości grochu, czarnymi, późniój pękającymi w 2 łaty. — Częsty w lasach jamaikańskich i karaibskich; kwitnie w październiku i listopadzie.— [Quassia excel-sa. Sw.].
Z niego pochodzi drze wo Goriciela jamaikaiiakie— Iignum Quassiae jamaicen-e, równe w dobroci surynamskiemu, z którem zarówno używa się.
Gat. 2. B. lekarski [S. officinalis Dec.]. W. t. 20. — Drzewo oddzielnopłciowe, 70stopowe, z gęstą koroną jakby dęba. Jego kora dośó gładka, szaro-czarna, po zranieniu sącząca ciecz żółtą i gorzką; gałęzie cisawe, nagie. Liście nnprzemianlegle, 1 Vi' długie, na ogonkach obłych górą wyżłobionych, parzystopiórzaste w 5 do 10 par— listków na-przemianległych, bardzo - krótkoogoneczkowych, podłużnych, ku podstawie zwężonych, w wićrzchołku tępym wykrojonych lub tępo - kończystych, 4 — 5" i 1%", ogrubnio - skórzastych, ciemnozielonych , spodem miękkowłosych. Wićcha wielka, rozpostarta w gałązki naprzemiaDległe i opatrzone w przysadki ogoneczkowe, łopatkowate i listkowate; kwiatki krót-koszypułeczkowe, białawe, męzkie z żeńskimi pomięszane,— o kielichu krótkim i dzwonkowatym, płatkach podłużnie-lan-cetowatych i rynienkowatych, pręcikach lOciu zaledwie dłuższych od korony z główkami podłużnemi, w męzkich wątku jajnika 5komorowym a w żeńskich jajniku otoczonym lOma łuskami, Bzyjce 5rowkowej, a znamieniu języczkowato - 5ła-teczkowćm. Owoce jak oliwki, czarne, wypukło żyłkowano siatkowate.— Porasta piasczyska w Gujanie; kwitnie prawie ciągle.— [Quassia Simaruba Lin. fil.].
Tak z korzenia jako i z pnia zdjęta kora Biegunecznika lub biegunkowa— cortez Simarubae, zawierająca wiele kwottsinj a ztąd czysto-gorzka, od wieku była lókarską w Europie; dziś jednak już prawie jest zarzuconą w wielu krajach: najdzielniójszą ma byó w przeciągłych biegunkach, czerwonkach i śluzotokach.
L