p0071 1

:»28

ta cl* wiła, i wszystko srwBŻo, wszystko nałiu. (ob. przerzatiez).

Z ciszy.' się, — zabezpieczyć się, iispo-kojić , zciepióć; np. jak mi chałupę ogacił, to aię tu* w chałupie i zci-tylo.

Zdać sir. zdateoi się, — zdzć sprawę, rachować się; np. legio tir mławoi w czasie, było wyrachować się wo właściwej porze.

Z Jamy,    zdalny, u<Łatuv ; niezdarny,

niczrlora, niezgrabny, mcmi* ny.

Zdollc, zrłołić,— zdołać, podołać, być (dolnym; ap. zdałem ja to! czyi temu podołam?— laki maluśki chłopek, ta nie zJoti; nie „sdolić, nie wydołać.

Zdradattełica, — zdrada.

Zdrośay, występny, z drogi prawej uchodzący; np. 'j nie utlrożna to rz-cl nic to nic szkodzi, niema w leni winy

(UOWSZ.J.

Zdyb, — dziki, dzikus; zdiJAć sit, zdziczćć.

Zdziaig (od: zedrzeć łachy, potargane worki, wańtuchy.

Zamglić, zemdleć (poważ.).

Ztpinić sir, iść na psa;,—zepsuć sic, ninzdarzyć w czerni; up. zepśniło nu aię całe piocysto; — groch sic zcpśnil bo późno siany.

ZrMrarztfć kogo*, zbur zyć, skrzyczeć.

Zgar, — lekko kłóć, poruszać ziemię, zbywać robole; np. ino pługiem iga a iga (ob. «źgai„

Zgodni koga, — zwymyślać kogo, zelżyć go słowami.

Zgrzytnąć,—zęby ścisnąć, krzyknąć na kopo głodno, zzwrzasnnć, zgromić.

Zwudar, zir.mlsSar, — żandarm (Ouns darmei.

Zimno (s. n.) febra, ob. także ogrotka.

ZłaJmeiać (wychodzi z uiy.ia) przyrządzić, przyszykować.

ZtapiS, hiii/Ji, — złapać, schwytać.

ZrnittMU,—znękać, dokuczyć; iniiinla, nękała,

Znajiluch, maj,tek, znaldniak (grace* nic), dziecko podrzucono, podrzutek. (ob. Lak).

Z-nieaudii, — dać czemu rade , wymusić; np. wy i całą kwartę (wódki)

zniewolicie.

Zponitrroicai, spenetrować (oh. pospo-nomtij.

Zpteznąć (ob. pUić).

Zrtkumiiy, — zaręczyny; zręlcmoai, zaręczyny wyprawić.

Zrgzai, — dokuczać.

Zra/hrk, — trzebię, irebiątko.

Zalać, — nasienie roślin (dobrych i ■łych); nabierz, zulAarka, przekupień, przekupka nasion ogrodowych np. pietruszki, maku, gorczycy itd. Zabrzy ag, i tbrowiny, — odpadki przy rubieuiu kaszy, przy czyszczenia zboża na kamieniu wc mlyuie (ati-Lrouaniu, niem. Sauborn).

Zuchwały, — gebacz (odcinacz w ałowach , odważny, śmiały.

Żuchwy (plur. feitk szczęki n ludzi. V zwierząt zowię się ono: tacki, szczeki.

Zuchliwg, — chętny do jodzicnia (o czlowickn, eeięcin, jagnięcinę Zydel (Sessełj, stoi k.

Zggolii, rozgadywnć się od rzeczy. Zyskowni, pasykowai, — zyski, ko-. rzyści z kogoś ciągnąć.

Żarna, (ob Lud Ser. V. tir. 166*.

Zna, żarz, za z. isnbst. masc.) ostrość, szparka piłką wyrżnięta —k rzep kość i dzielność (a człowieka i zwierzęcia). Zgago, igaga, — palenie w ustach, gardle i żołądku z odbijaniem i niestrawnością połączone. Toż w przenośni : kłótmk, plaga, człowiek na-, przykrzony.

Zma. Zamiast: moja żona, czćśoićj tn zwykli mówić: moja baba.

Zur, — barszcz z mąki kwaszonćj . (poważ.—ob. Lud Sor. V. atr. 270). Żurzyny, pozostałość gęsta pn wycedzeniu ż*u u; surowiec, garnek do żuru. Zgrzać, zgrai, — użyczać, dawać; iy , czai eię , starać się, pożyczać. Zgdtk, — kizik składany v. kolak (węgierski nóż składany; j iydduka, wrzudzlanka.

PRZEZWISKA.

dawane ludziom w niektórych okolicznościach *).

Kaleudar* Krakowski 1H57—8-•’ji(ł*l»r J. luiA«ń;kl).

Bajołap, chwytający nowiny, i powiększono lub odrnienioue roznoszący. Jostto rodzaj myśliwego w plotkarstwie.

Bzik, nieuważny, nierozsądny, czyniący bez zastanowienia. Czasem nawet na warynta mówi.; ,raa bzika w głowie".

Burda, zawadyaka, zastępujący każdemu drogo, swarliwy, do kłótni skory; w ogólnćm znaczeniu burda wyobraża także zwadę, rozruch, bójkę.

Brukowiec, mieszkaniec miejski, przywiązany do miasta i depczący ciągle bruk, czasom dla tego tylko, że mu to sprawia przyjemność.

Bazgracz, piszący źle, krzywo, nieortograłicznie, i piszący bez związku, bez sensu. O tych ostatnich powiada Witwicki:

Zabazgrnl papieru arkuszy niemało,

Z czupryny prawie nic mu włosów nie zostało,

A gdy dobiegł już kresa po tak długiej męce,

Obejrzał się za siebie i załamał ręce.

*} Podobnie jak przypowieści i przysłowia, tak i przezwiska różnym i różnie nadawano są składem myśli lndowój, wypływem zwyczajów i obyczajów opiiki, w kU'rój powstały a przez to i!.nj;| sio skarbami znakomitej wartości dla badaczów kistoryi i języka. Spisy podobne powyższemu, w różnych przerwach czynione i krytycznie obrabiane, objaśr.ićby kiedyś mogły, n« dorywczemi wskazaniami, dziąje spótczesnój moralności i oświaty.

fPrzypisok J. liadwańtk-irgo.)