FizykaII13501

130

cowana skrzynka zamknięta i połączona z tym zbiornikiem przez stosowny przewód Miechy poruszają się za pomocą pedału; powietrze z nich przechodzi do zbiornika, a z tego przez rzeczony przewód, wskutek stosownego ciśnienia z góry, do skrzynki na stole, w ktprej są porobione dziurki, zamykane małemi klapkami miedzianemi, otwierającemi się za naciśnie-niem klawiszy, umieszczonych z przodu skrzynki. W te dziurki wkłada się piszczałki lub koniec rurki BB syreny, mając w nich za pomocą miechów wywoływać tony. Sąyart ¹) oblicza wysokość tonów za pomocą kółek zębatych, uderzających zębami swemi o kartę lub trzaskę lekkiego drzewa, ociosaną na. kształt klinu. Każde takie uderzenie odpowiada jednorazowemu otwarciu dziurek syreny, zatem jednemu drgnieniu powietrza. Z ilości zębów kółka i chyżości obrotu jego, można łatwo przez proste mnożenie wynaleść liczbę drgań, pewnemu tonowi odpowiednich. Liczbę zaś obrotów kółka okazuje osobny przyrząd, podobny do tego, który przy syrenie opisaliśmy. Aparat Sayarta przedstawia Fig. 57. Koło ruchome zł, mające 1‘8

Fig. 57.

metra w średnicy i zawieszone na bardzo mocnej, stale z niem połączonej osi między dębowemi dylami pomostu, do podłogi przytwierdzonego, daje się obracać korbą. Ruch jego przenosi się za pomocą sznura bez końca na drugie zębate kółko B w ten

1

Ann aleś dc Oliirn. et de Phys., T. 44- lub Pogg. Annal., T. 20.