154
tnie zajmuje, jeśli się przez rzeczony punkt jasny do pionowej drogi ruchu drgającego poprowadzi linię poziomą, a do poziomej znowu Imię. pionową Punkt przecięcia tych dwóch prostopadłych linij jest w onej chwili rzeczywlstem miejscem obrazu.
0 którem mowa. Ruchy obu diapasonów równocześnie drgających kombinują się a odbita wiązka światła (biorąc rzecz ogólnie) opisuje na zasłonie linię, krzywą, mnićj lub więcej złożoną, której kształt zależy ocl stosunku, zachodzącego między liczbami drgań, wykonanych przez oba dianasony w tym samym Czasie
Według powyższej zasady wykreślone są na tabl. la linie krzywe, dla rozmaitych różnic faz, rysowane przez rzut wiązki światła na zasłonie w tym przypadku, gdy oba diapasony są je-dnozgodne (unisono), t. j. gdy ich liczby drgań są między sobą w stosunku jak 1 do 1, i zarazem amplituda drgania tak w poziomym, jako też w pionowym ruchu zupełnie jednakowa. Oznaczywszy czas trwania pełnej oscylacyi / przez v, rzeeżone krzywice na tabl. Ia odpowiadają różnicom faz. o, y12.w, 2/12 ?/, — c/12 u. Fig. I i VII są to linie proste, fig. zaś II, III, V i VI są elipsy, a fig. IV kolo. Zatem można powiedzieć, że wiązka światła rzucona na zasłonę, w razie równćj liczby drgań obu diapasonów rysuje na niej elipsę, która przemienia się. w linię, prostą, jeśli różnica faz drgania diapasenów równa jest 0 lub y2 w; koło zaś, gdy (w przypuszczeniu jednak równego natężenia drgań w pionowym i poziomym kierunku) ta różnica wynosi l/4 u.
Różnicom faz y12 u l-7/12 u, tudzież i}xu i 8/12 », 2/12 u i lP/l2 w, nareszcie ’/,2 n i u/12 u odpowiada zawsze równa elipsa, koło zaś różnicy faz s/12 u i >/12 u.
Jeżeli pionowo osadzony diapason /(' daje oktawę, diapasonu S, utwierdzonego w poziomem położeniu, zatem czas trwania drgań w poziomym kierunku jest dwa razy większy od czasu trwania ich w kierunku pionowym, czyli, co na jedno wychodzi, gdy liczby drgań obu diapasonów są w stosunku do siebie, jak
1 : 2, powstają na zasłonie krzywice, przez smugę, światła kre
ślone, których widoki przedstawione są ua tabl. Ib dla różnicy faz o, ,2/12 v, s( j2 u . ... e/12 v. Tym samym sposobem
można lóż wvkref]ić linie krzywe dla kombinacji tonu zasadni-
ego z kwintą, lub też z oktawą kwinty, i t. d., które to krzy-