page0072

68

że uszkodzenie zakrętu Broca') z lewej strony, wywołuje u człowieka afazyą, tj. niezdolność wymawiania wyrazów, częściowa lub całkowitą, oraz utratę pojęć, które te wyrazy reprezentują. Ze uszkodzenie zakrętów okolicy Sylwiusza pociąga za sobą utratę zdolności wykonywania ruchów dowolnych, oraz utratę pojęcia o tych ruchach, jakkolwiek za pomocą tych samych kończyn mogą być wszystkie czynności odruchowe wykonywane ze vmelką dokładnością. Ze uszkodzenie powierzchni mózgu odpowiadających płatom potylicznym, w jakikolwiek sposób zostaje spowodowane, pociąga za sobą ślepotę itd. (Także i to dowód, że ośrodki wyosobnione rdzenia pacierzowego posiadają określoną czynność umysłową!) Nad wszystkimi tymi sprawami zastanowimy się jeszcze raz we fizyologii mózgu, obecnie wspominamy o nich tylko dlatego, ażeby stwierdzić, że istnieją fakta, które świadczą, że cała nasza czynność umysłowa jest wynikiem najrozmaitszych drobnych czynności, powstających w specyalnych częściach mózgu, a nawet najprawdopodobniej w specyalnych komórkach czyli ośrodkach nerwowych “.

Szczerze ubolewamy, że owa czwarta część dzieła „Fizyo-logia czło wieka “, mianowicie fizyologia mózgu, jeszcze dotychczas światła Bożego nie zobaczyła; muszą tam być niezmiernie ciekawe rzeczy dla psychologa, kiedy już z tak krótkiego ustępu dowiedzieliśmy się aż dwóch niezmiernie doniosłych rzeczy: 1° że obecny stan nauki skonstatował — a prosimy pamiętać, że „Fizyologia człowieka^u wyszła z druku w 1801 r., a więc czasy to najnowsze — że umysłowość jest tylko wynikiem czynności pewnych wyosobnionych grup ośrodków; 2° że ta umysłowość wyrabiana bywa przez owe ośrodki nie-tylko w mózgu, ale i w rdzeniu przedłużonym i pacierzowym. Dotychczas materyaliści twierdzili, że to tylko mózg wyrabia myśli i to nie cały, tylko jego istota szara, ale że oświata

^l) Pomówimy i o tern obszerniej, gdy będziemy rozbierać tak zwaną lokalizacye.

http://rcin.org.pl