Jakob Ruf
Tiguri: Christophorus Froschoverus Excudebat/1554. VKOL 16.653
Jakob Ruf (1505-1558 r.) był chirurgiem miejskim,
lekarzem i dramaturgiem w Zurychu, gdzie w 1554 r. w oficynie Christopha Froschauera wydane zostało jego dzieło, zaliczane do najwcześniejszych i najważniejszych druków z zakresu ginekologii i położnictwa. Starsza jest jedynie praca Euchariusa Rółślina z 1513 r., z której
zresztą Ruf chętnie korzystał, podobnie jak z Vesaliusa. Sława tego dzieła związana jest nie tylko z tekstem, ale również z zamieszczonymi w nim drzeworytami, autorstwa pracującego w Zurychu rysownika i topografa Jose Murera (1530-1580 r.), na których przedstawione są studia odpowiednich części ciała kobiety oraz rozwoju embrionalnego aż po sam poród. Zgodnie z duchem epoki, w tekście znajdziemy również opis tzw. monstrów, czyli płodów urodzonych z różnymi wadami czy deformacjami ciała. Te popularne fragmenty dzieła Rufa przejęli później do swych prac Ambroise Parę czy Konrad Lykosthenes. Książka Rufa stała się podręcznikiem dla akuszerek i lekarzy, ale miała również służyć matkom czy w ogóle rodzicom. Poruszane w niej były takie zagadnienia, jak zapłodnienie i rozmnażanie. Nie brakowało też praktycznych rad dotyczących porodu i związanych z nim komplikacji. Ruf opisywał również embriony, płód, macicę, przebieg ciąży i sam poród, przy czym nie pomijał takich kwestii, jak aborcja i bezpłodność. Proces narodzin człowieka starał się objaśnić zarówno z perspektywy teologicznej, jak i przede wszystkim medycznej, co pozwała określić charakter książki Rufa jako humanistyczny. O znaczeniu tej publikacji może świadczyć to, że w 1554 r. ukazały się równocześnie niemiecka i łacińska wersja książki (przekład z niemieckiego na łacinę opracował Wolfgang Haller) oraz fakt, że w późniejszych latach praca miała wiele wznowień i wydań w innych językach (np. angielskim i holenderskim) i w różnych oficynach (m.in. W Bazylei, w Strasburgu, przy czym w samym tylko Frankfurcie nad Menem miała kilka wydań w latach 1560, 1580 i 1588, z ilustracjami Josta Ammana).
T I K T f V St li
triccs SC afe qua: futer* dum pragr-iiubus adfunt imilietcs ucros pamis do* lorę? obfcrucm: qj4i rcTpTif jiilulaliud quim pcrfećti i a infamU impetus timr,
qu£bus impdfanecir Sćro taimrr, dcorfiimćjjad inFe nora c^cLmdi gialijcoib iertdiiriń Rupii* crńm cx. impetu incmbnn.i dC rc= ćlufa aiarnc^humcres dif fiu ero incjpiarjfcj quibus U berarus iS infans lnojcae, i cm tcntit i SC ftmusmcse ciipidtts, cacitum macricis u^iTus ualoKur, capicc ork ficLo inatricis obueife, h t Iktc kgurtiu natur j1l$ psutusferim fi captu pfjmiiTn ad cxi* tnindircanir, dedudfs ad laccra nianihus et .uper co xas appl LCłiti55 uti prsefens adicćta figura ofttńdit, NonnaturaEs autem pari msdicicur , fi 3 larum con^ d ino mim aliqua dcluerit.
Curabit ltac^obiłccris^t
figura racińric fc ad par-tum ocpcdiat*
Hac mdidtionc obftc
PiftHt di k- £f l .1
.’d-
Anatomiczne studium postaci kobiety z narządami płciowymi i z płodem. Drzeworyt ukazujący żeńskie organy rozrodcze i płód.
Kobieta siedzi na czymś co kojarzy się z krzesłem porodowym.
Jeden z drzeworytów prezentujących fazy rozwoju płodu.
Noribergae, 1560. WBPJpo a68st.
Patrizio Tricasso (1491-1550 r.) był astrologiem, uczniem Coclesa. Mieszkał w Padwie. Pasjonował się nauką okultystyczną i filozofią arabską. Napisał kilka prac poświęconych interpretacji snów. Znany jest jednak głównie jako chiromanta.
W tradycji ezoterycznej dłoni przypisywana była rola pośredniczki pomiędzy umysłem i ciałem, a jej funkcja związana też była z niepowtarzalnością występujących na niej linii. Chiromancja, jako jedna z technik wróżenia, liczy prawie 5 tysięcy lat. Jej początki wiążą się z obserwacją nieba, kiedy to zauważono podobieństwo linii na dłoniach człowieka do linii łączących poszczególne gwiazdy. Chiromancja polega na odczytywaniu losu człowieka z dłoni.
Wewnętrzna strona ludzkiej dłoni kryje wiele magicznych elementów. Pozioma linia, która przebiega najbliżej palców i jest zwana linią głowy, jest wskaźnikiem inteligencji. Równoległa do niej i leżąca poniżej to linia serca, symbol uczuć i emocji. Obie te linie przecina przebiegająca pionowo, od nadgarstka ku górze, linia losu; jeśli wznosi się zdecydowanie w stronę palców to wskazuje na człowieka władzy i dużych wpływów. Pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym zaczyna się linia życia, która biegnie ku nadgarstkowi. Umożliwia odczytanie informacji na temat długości życia oraz okresów ważnych zmian w życiu człowieka. Poniżej palców znajduje się siedem wzgórków odpowiadających poszczególnym planetom. Poniżej małego palca w pobliżu przegubu dłoni znajduje się wzgórek Księżyca, którego wielkość wskazuje na bogatą wyobraźnię i talent. Chiromanci wróżyli głównie z lewej dłoni, zwanej dłonią przeznaczenia, bowiem to na niej linie są wyraźniejsze, a tym samym łatwiejsze do interpretacji. Wróżby traktowano bardzo poważnie i w przypadku złych starano się tak postępować, aby im przeciwdziałać.
i, Menfalis dimTa, cuius ratnus reda tendit ad Ind/cem.,
Układ linii i wzgórków na dłoniach.