Praca nad narzędziami arytmetycznemi. Pobyt w Belgii. Kalkulator powszechny. Arytmoskop. Kanony logarytmów. Pierścień arjtmetyczny. Prace mesyaniczne. List do Papieża Leona XII. Prace w dziedzinie rachunku prawdopodobieństwa.
O epoce życia Wrońskiego, bezpośrednio następującej po pobycie w Anglii, prawie żadnych nie znaleźliśmy wiadomości u jego biografów;— odtworzyliśmy ją na podstawie niektórych notat, jakie znaleźliśmy w rękopisach, oraz pewnych wzmianek w dziełach drukowanych. Obok pracy dalszej nad rozwinięciem w szczegółach mesyanizmu, a zwłaszcza jego zastosowań do polityki i religii, zajmowały wtedy Wrońskiego kwestye z zupełnie różnej dziedziny, a mianowicie praca nad narzędziami arytmetycznemi i sposobami ułatwiającemu wykonywania rachunków, tak w zagadnieniach naukowych, jak i w napotykanych w życiu praktycznem.
Te dwie dziedziny tak są odległemi od siebie, iż prawie trudnem jest do uwierzenia, że jeden i ten sam człowiek mógł równocześnie z całym zapałem poświęcać czas i siły umysłowe tym różnorodnym zadaniom. A jednak tak jest. W chwili bowiem,, gdy układał list do papieża Leona XII, rozwijając swe poglądy na przyszłość religii chrze-ściańskiej, przygotowywał Wroński jednocześnie między innemi „Kanony logarytmów**, w których podał całkiem oryginalny układ tablic logarytmo wych.
Z rękopisów z r. 1823, a więc zaraz po powrocie z Anglii, widzimy, jak bardzo pochłaniała Wrońskiego praca wynalazcza nad narzędziami arytmetycznemi. Już wtedy ogłosił był „Prospekt kalkulatora powszechnego1* (Prospectus du calculateur universelw) i opis ogólny tego narzędzia, z którego się dowiadujemy, że narzędzie to pozwalało wykonywać szereg nieograniczony działań, że sprowadzało wszystkie algorytmy lub działania zasadnicze do >prostej kombinacyi pięciu systemów