page0125

ROZDZIAŁ ÓSMY.

1829- 1836.

Polityczne zastosowania mesyanizmu. „Zagadnienie polityki nowoczesnej¹*. Antynomia społeczna. Unia antynomialna. „Prodrome du mesianisme**. „Buletyny antynomialne**. Praca nad teorya machin parowych i nad lokomocya. Filozofia fizyki. Nowe pomysły teoretyczne w dziedzinie fizyki. Rachunek prawdopodobieństwa i jego zastosowania.

Niepokój umysłów, zapowiadający głębsze zmiany polityczne i społeczne we Francyi i w Europie, był dla Wrońskiego pobudką do dalszej produkcyi poglądów mesyanieznych, w których widział jedyne zbawienie od nieszczęść grożących społeczeństwom. W wykładach prywatnych rozwijał Wroński zasady swej filozofii bezwzględnej i stosował je do palących zagadnień chwili. Za zachętą p. Bergasse, jednego ze słuchaczy, zestawił swoje poglądy na zadania polityki i wydał je w dziełku, poświęconem hr. Bourmont, ówczesnemu ministrowi wojny (Probleme fondamental de la politique moderne 1829), zwracając w niem uwagę na położenie ówczesne Francyi i nawołując do rozwiązania za pomocą filozofii bezwzględnej krytycznego położenia państwa. W późniejszych swoich dziełach twierdzi wielokrotnie, że w pracy tej przewidział był rewolucyę lipcową ¹). Rozwija w niej myśli, znane już nam dobrze ze „Wstępu do Sphinxa^u oraz z listu do Leona XII. Stwierdza tedy ponownie istnienie w każdem ucywilizowanem społeczeństwie dwóch stronnictw politycznych, przeciwnych sobie. Stronnictwa te, znane są pod rozmaitemi nazwami: wigów i torysów, republikanów i rojalistów, partyi praw człowieka i partyi prawa boskiego i t. d. Wroński nazywa je tu ogólnie stronnictwem „liberalnych^u i „nieliberalnych^u.

Zasady teoretyczne tych stronnictw i konsekwencye praktyczne z nich wynikające, są wręcz przeciwne; przeciwieństwo to określa Wroński w obszernym wykładzie, którego tu główne podamy punkta:

8*

http://rcin.org.pl