page0151

141

powiemy: osobnik A patrzy na stado za pośrednictwem swego układu nerwowego, podczas gdy osobnik B patrzy nań za pośrednictwem dwóch układów nerwowych, jakby zetkniętych ze sobą, za pośrednictwem swego układu naprzód, a następnie układem nerwowym osobnika A. Jakże moglibyśmy więc doznawać takiego samego wrażenia?

Wtedy tylko moglibyśmy mieć wrażenie identyczne, gdybyśmy zachowali poglądy starożytnych, którzy pojmowali postrzeganie zewnętrzne ciał jako wywołane przez cząsteczki oddzielające się od ciał, i które po mniej lub więcej długim locie uderzają nasze narządy zmysłowe i wnikają do nich. Przedstawmy sobie na chwilę, że jeden z nerwów naszych, naprzykład nerw wzrokowy, przekształcony jest na pustą rurkę, w której kroczyłyby te emisye miniaturowe. Wtedy oczywiście, gdyby coś takiego urzeczywistnić się dało, osobnik B mógł widzieć, co płynie w nerwie wzrokowym osobnika A i doświadczyłby wrażenia mniej więcej analogicznego do wrażenia osobnika A. Gdy A widziałby psa, owcę, pasterza, B widziałby także w kanale wzrokowym pochód maleńkich psów, mikroskopijnych owiec i pasterzy liliputów. Tylko za cenę tej dziecinnej koncepcyi możnaby przyjąć równorzędność treści we wrażeniach naszych dwóch widzów A i B. Ale nie nalegam już dłużej.

Poprzedzające poglądy zdaje mi się objaśniły różnicę, jaką zazwyczaj podnoszą między myślą a procesem fizyologicznym. Nie jest to różnica

http://rcin.org.pl