page0173

ŻARTY KOMEDYOPISARZY. 171

to za paradoxy ¹), szersza publiczność potrząsała głowami, że w Akademii rozprawiają o takich absurdach. Dla komedyopisarzy zaś, zupełnie jak dla naszych dziennikarzy, były takie plotki o ciemno-metafizycznych lekcyach pożądaną gratką. W Amfikratesie ²) mówi niewolnik: »Dobra, którego chcesz dostąpić przez tę kobietę, mnićj jeszcze rozumiem, o panie, od dobra platońskiego 1* — A w Mi Ikonie³) ktoś tak siebie pociesza: »nawet gdy kucharze nie podadzą ciepłych potraw, Platon nam dowodzi, że dobro wszędzie jest dobrćm. Czy mnie rozumiesz? nadobne zawsze jest na-dobnem, tak tutaj, jak jest tam!« — A jaki złośliwy młodszy Kraty-nus, gdy pyta: »Jesteś oczywiście człowiekiem i masz duszę? — Według Platona nie wiem, ale domyślam się, że mam U⁴). Przeciwnie znowu Alexys: >Ciało moje śmiertelne zupełnie zeschło, ale moja część nieśmiertelna poszła do eteru. — Czyż nie tak szkoła Platona?* ⁵).

Jednakże te ujemne strony wykładów nie odstraszały uczniów zdolniejszych, a mistrz, im więcćj starzał się, tern częścićj zastępowali go towarzysze młodsi, którzy prawdopodobnie objaśniali jego długie, systematyczne dialogi, złożone w bibliotece do użytku członków. Było to nawet koniecznem, gdy mistrz wyjeżdżał. Wiemy, że przed trzecią swoją podróżą sycylijską (360) zamianował Hera-klidesa z Pontu swoim zastępcą⁶). Bo też, oprócz zwykłych lekcyi, miała jego instytucya, jeszcze inne rozliczne, nierównie szersze zadania.

Choć nie wszyscy uczniowie obierali karyery naukowej, a wielu przeszedłszy do życia czynnego, pozostawało nadal w bardzo luźnym stosunku do bractwa, byli jednak inni, zwłaszcza cudzoziemcy, którzy poświęcali się zupełnie i wyłącznie »Muzie niebieskiej*, jak wspomniany Heraklides, jak Arystoteles, który w 17-tym roku

') A r i s t o x. Harm. Elem. 11. init.

²) Komedya Amfisa u Diog. Laert. III. §. 27. Autor, choć znacznie młodszy, znal prawdopodobnie jeszcze filozofa.

^:ł) Komedya wspomnianego Alexysa (390—288) u Athcn. Deip. VIII. p. 354 e.

⁴)    Diog. Laert. III. §. 28. Podobne wrażenie mógł mnićj uważny czytelnik wynosić z Fedona i z Timeusza. Pierwsze komedye młodszego Kratyna przypadaj:} w ostatnie lata Platona.

⁵)    Diog. Laert. III. §. 28.

*) Suidas sub voce. Zob. Wilnmowitz-Mollendorf p. 280.

http://rcin.org.pl