page0220

Bok — Boki walne

2*2

Juliańskiego i z tego powodu w liczeniu czasu pozostali od r. 1800 o 12 doi wtyle ^Fzą i mierni narodami chrześcijańskiemu Nadmienić jeszcze winniśmy, że grego/yjanski sposób wstawiania dni pizybyszowych wymaga jeszcze niejakiej poprawki, gdyż po 4000 lat doliczony będzie prawie jeden dzień za wiele. Rok cywilny u Turków i Arabyw zawiora dni 354 miesięcy dwanaście naprzennan po dni 20 i 30 liczących, a przeto jest krótszy od prawdziwego roku księżycowego o godzinie 8 minut 48, dla tegoż też na każde lat 30 dodają dni 11 i mianowicie 'ata 2, 5, 7, 10, 13,16, 18,^ 21, 24, 25, 29 są w cyklu trzydziestoletnim latami przybyszowemi. U Żydów rok zwyczajny zawiera także dni 354, niekiedy jednakże 355 lub 353; w latach przybyszowych prawidłowych przypada jeden miesiąc przybyszowy uczący dni 30, który w cyklu dziewiętnastoletnim przypada na lata 3, 6, 8, II, 14, 17, 19. W astronomii od roku zwrotnikowego i gwiazdowego, odróżniają rok anomalistyczny czyli czas od jednego punktu przysłonecznego (lub odsłonecznego) do drugiego; rok ten jest od gwiazdowego dłuższy o 5 minut 12 sekund, a od zwrotnikowego o 25 minut 35 sekund. Rokiem wielkim albo platońskim nazywa się przyjód czasu, w którym biegun równika uskutecznia obieg około bieguna okliptyki, czyli pe-ryjod czasu po którym punkta równonocne przypadają na te same punkta eklip-tyki; peryjod ten obejmuje przeciąg czasu wynoszący lat 25900.

Rok, Roki w dawnej Polsce przez ten wyraz rozumiano termin do sadu oskarżonemu ustnie lub piśmiennie wydany przez powoda. Wieca wojewódzkie, pod przewodem wojewody, istniejące za Piastów zwały się Rokami, przeto w późniejszych czasach kadencyja sądów ziemskich, t. j. pewna epoka w ciągu roku, przez którą to sądy zasiadały i sądziły, nosiła także nazwisko roków. Rok zawity był termin do sądu oznaczony na dzień, w którym strona pod upadkiem w sprawie, obowiązana była stanąć. Że pomimo roków były jeszcze Wieca starożytne, mamy dowód w statucie Herburta, w którym czytamy: Trzy razy w roku mają się Roki ziemskie sądzić, a czwarta część roku na sądzenie wieców niech będzie obrócona.^    R. Wł. W.

Rok licowany Ob. Lice.

Rokambnł, jest to gatunek czosnku (ob.), od którego różni się tylko cebulkami więcej kulistemi, przyjemniejszego smaku, i nie tak przenikliwego zapachu. Botanicznie zowie się Allium ophioscorodon Don., a raczej jest to tylko nieznaczna odmiana czosnku zwyczajnego, przez co nazywają go Alliam sali-tum Lin. varietas ophioscorodon (od ofie — wąż, i scodron — nazwy czosnku u starożytnych Greków), co oznacza czosnek zwyczajny, z łodygą jak wąz pokręconą. To co nazywaja Allium Scorodoprasum Lin., jest to poniekąd dziki rokambnł albo czosnek tak zwany łączny, trafiający się niekiedy koło Krakowa i Lwowa, a w ogóle w środkowej Europie pospolity, który także czasami lecz rzadko po ogrodach warzywnych utrzymują. Czosnek rokambuł używa się tak jak zwyczajny, a ponieważ przy kwiecie posiada także małe eebuleczki, takowe używają się zazwyczaj do potraw, zwłaszcza marynat, i zowią się czosnkiem perłow ym. Rokambuły w ogrodach naszych rozmnażają się tak jak czosnek zwyczajny, to jest za pomocą cebulek ziemnych lub cebuleczek kwiatowych; nazwa zas rokombuł pochodzi od wyrazu francuzkiego rocamhole. F. B.

Roki walne, toż sarno znaczenie miały w^r dawnej Polsce co wiece (ob.). J. Moraczewski mówi: „Zdaję się, że na wiecu bywał monarcha, a gdy go za-stępował wojewoda lub starosta, wtedy wiec przybierał nazwę rokow walnych. Tak mogło być w Koronie, ale wksięztwie Mazowieckiem pod udzielnemi ksią^j żętami, wszelkie obrady sejmowe nazywały się roksan walnemi.” Spotykamy.;