page0266

258

Semnonowie — Sempronijusz

atoli przeszli następnie do przeciwnika Hermanna. W późniejszej epoce nazwa ich niknie w ogólniejszej Swewów.    F. H. L

Sempach, miasteczko kantonu Luzern w Szwajcaryi, nad jeziorem, ma 1,200 mieszkańców i pamiętne jest bitwą stoczoną tu d. 9 Lipca r 1580, w której 1300 Szwajcarów pobiło wojska nieprzyjacielskie z 4—6,000 ludzi, złożune. Książę austryjacki Leopold , od jeziora Sursee prowadził swe szyki zbrojne przecinko Wiązkowym z Luzern, miast leśnych, Glarus i Zug. Ci liczyli już 60 poległych, gdy ściśnięte szeregi walczącej pieszo szlachty, skutkiem śmierci bohaterskiej Arnolda vou Winkelried, przełamano. Dzielny ten bowiem mąż, ze słowami na ustach: „Towarzysze moi, zrobię wam ulicę” wy-ciągniętemi z obu stron ramionami pochwycił ile zdołał żelezców kopij nieprzyjacielskich i takowe w piersi swe wbijając, zrobił lukę czy otwór wśród wrogów, w który natychmiast rzucili się Szwajcarowie i goste nieprzyjaciół zastępy. W walce tej zginął książę wraz z 1400 szlachty ze Szwabii, Al-zacyi i Aargowii; miedzy temi było 300 przedniejszych hełmów koronowanych. Kaplica stojąca na polu bitwy zapewne od XV stulecia, często odnawiana, ma być wzniesioną w miejscu, gdzie znaleziono ciało Leopolda.

SempronijUSZj nazwa rodziny rzymskiej, która nosiła jedna familija pa-trycyjuszóvv i kilka plebejuszowskich. Pierwsza mająca przydomek Ątratinus, pojawia się w rocznika.-li urzędowych nAjpierwej z Aidusem Sempronijus ze m Atratinusem, który był konsulem w r. 497 i 491 przed Chrystusem. Do niej należą także Aldus *$emf)ronijus Airatiuns, który w 444 znajduje się między pierwszymi- konsularskimi trybunami wojennymi, i łJućyjusz Sempronijusz Ątratinus, który 443 wraz z Lucyjuszem Papinusem Mugillanem najpierwej sprawował nowo utworzony urząd cenzora. Z pomiędzy familij plebejuszowskich jest najznakomitsza ta, która nosiła nazw'e Grahchus (ob.) i która jawi się w rocznikach wraz z Tiberijaszem Scmpron juszem Grakchem, który w 238 przed Chrystusem był konsulem. Prawnuk jego, tak samo zwany, był małżonkiem Kornelii (ob.), córki starszego Scypiona Afrykańskiego, oraz ojcem Sempronii, którą zaślubił Scypio Afrykański młodszy, tudzież Ti/ber//ju-sza i A aj a Sempronijusza GrakehaI najsłynniejszego z całego rodu, którego prawa od jego imienia nazywają się Leges Semproniae.— Do innych plebejuszowskich gałęzi tego rodu należeli Cajus Setnpronius Blcsus, który jako konsul w czasie pierwszej wojny punickiej r. 253 przed Chr. wylądował w Afryce, a wracając uległ rozbiciu się okrętu; Tiberijusz Semj/ronius Lnngus, który w pierwszym roku drugiej wojny punickiej, 218, jako konsul mml być do Afryki przeniesiony, ale został odwołany, gdy w Italii pojawił się Hannibal i wraz z współtowarzyszem swoim Publijuszem Kornelijuszem Scypionem, przegrał stoczoną z tymże Hannibalem bitwę pod Trebią; Piwltjusz Sempro-njusz Saphus, który jako konsul 304 podbił Aquer, i Publipisz Sempronijusz Sapkui, który jako konsul w'raz z Appijusem Klaudijuszein Krassem w 268 podbił Picenum; Marcus Sempronijus Tuddanus, za którego i Kajusa Klaudy^ jusa Cento konsulatu, w 240 r. Lucijus Andronikus po raz pierwszy porządny dramat na rzymskiej scenie przedstawił; Publijus Sempronijus TudUanus, który jako konsul w 204 r. podKrotona zwyciężył Hannibala, pierwej sam będąc przez niego pobity i Kajus Sempronijus Tuditanus, konsul 120 przed Chr., którego za napisanie dzieła historycznego, zaginionego, policzono do najznakomitszych kronikarzy rzymskich.