page0388

380

Równoobwodowe — Równoskładność

Jiego na danym kwadracie jest większy, a okrąg koła wpisanego jest mniejszy od obwodu danego kwadratu, a tern samem i od okręgu koła z nim równoobwo-dowego, przeto i promień R koła opisanego jest większy, a promień r koła wpisanego jest mniejszy od promienia koła równoobwodowego z danym kwadratem; ponieważ nadto promień koła opisanego na kwadracie którego bok jest 1 równa się ^xj^\j % _? promień zaś koła wpisanego jest równy '/₂, przeto promień X koła równoobwodowego mieści się między ^]/₂ i y₂ g a zatem n mieści się 2    .2    X

między •— X i~_^__^ Lecz te dwie granice dają wartości

dla n z przybliżeniem bardzo niedokładnem. Weźmy więc ośmiokąt foremny równoobwodowy z danym kwadratem; wzory ogólne posłużą nam do obliczenia promienia koła opisanego i promienia koła wpisanego w ten ośmiokąt, i tym sposobem znajdziemy dwie granice bliższe siebie, pomiędzy któremi zawierać się będzie tt, a zatem wartość n można będzie obliczyć z większą dokładnością. Biorąc następnie wielokąty foremne równoobwodowe z danym kwadratem o 16, 32 i t. d. bokach i postępując podług powyższego sposobu, granice, pomiędzy któremi wartość n się zawiera, będą coraz bliższe siebie i przy dostatecznej liczbie boków wiolokąta granice tc wyrażone w ułamkach dziesiętnych, będą miały pewną liczbę cyfr dziesiętnych jednakowych, te więo cyfry wspólne dla obu granic, można będzie przyjąć za wartość przybliżoną stosunku okręgu koła do średnicy.

Równoramienny. Trójkąt mający dwa boki sobie równe, nazywa się równoramienny; w^r niin kąty na przeciw boków równych leżące są sobie równe. W takim trójkącie za podstawę zwykle przyjmuje się bok różny od dwóch innych, a za wierzchołek, wierzchołek kąta między bokami równemi zawartego. Litują łącząca wierzchołek ze środkiem podstawy trójkąta równoramiennego dzieli cały trójkąt na dwie części sobie równe, jest prostopadła do podstawy i dzieli kąt przy wierzchołku na dwie części równe. Hiperbolą równoramienną nazywamy hiperbolę, której obie osie są sobie równe.

RÓWnOŚĆ. Równością albo porównaniem nazywa się w algebrze wyrażenie składające się z dwóch części połączonych z sobą znakiem równości (—), które to części po wykonaniu wskazanych dziąłań, stają sic widocznie sobie równemi.

Równoskładność albo Izomeryja, (z greckiego: isomeros, z równych części złożony). Zdawałoby się, że związki, w których drogą analizy chemicznej odkrywamy jednakowe pierwiastki w podobnych stosunkach połączone z sobą, odznaczają się podobnemi własnościami, jednakże od niejakiego czasu dostrzeżono wiele przypadków, w których w sposób szczególny zmienia się taki sposób pojmowania rzeczy. Znamy obecnie wiele ciał, które składają się z jednakowych pierwiastków połączonych z sobą w jednakowych stosunkach, a własnościami swemi o tyle się różnią, że jedne są ciałami stałemi, inne cie-kłemi lub lotnemi. Tak np. gaz do oświecania w stanie czystości, olejek terpentynowy, olejek różany, mają skład zupełnie jednakowy. Tę własność ciał nazywano równoskładnością, ciała zaś takie równoskładnemi albo izomery— cznemi. Własność ta jest wprost przeciwna innej zwanej równokształtno-ścią (ob.).

Równowaga, jest to stan ciała jednego, lub wielu ciał podległych współczesnemu działaniu dwóch łub więcej sił wzajemnie się znoszących. Ciało