386
czej męskiej są zawarte cechy ojca, a w gemmulach jajka cechy matki, przeto w razie połączenia się komórek rozrodczych jest umożliwione przenoszenie się cech rodziców na ich potomstwo.
Teorya Darwina, zwana w skróceniu: darwinizmem, doznała na sobie skutkówr zmiennych sądów ludzkich. Zrazu przyjęta z entuzyazmem niebywałym, stała się niedługo potem przedmiotem zarzutów nie tylko ze strony tych, którzy widzieli zagrożone przez nią interesa religii lub swe poglądy filozoficzne, ale, co główniejsze, ze strony samych przyrodników. Ponieważ nie zamierzamy pisać dziejów darwinizmu, więc musimy poprzestać na uwydatnieniu tylko niektórych szczegółów z tych sporów.
§ 60. Zmienność cech Dobór naturalny. Walka o byt.
Czytając to, co Darwin, Lotsy1), Platę2), Nusbaum i inni piszą o wartości, rozmiarach, potędze i skutkach doboru naturalnego jako środka przemiany gatunków, nabiera się szacunku niemałego dla tego środka. Wszak A. Weismann nie wahał się dać swej książce tytułu: Die Allmacht der Naturziichtung (Wszechmoc doboru naturalnego)! Z takim środkiem wszechmocnym hodowla sztuczna, kierowana ręką tylko człowieka, żadną miarą nie może współzawodniczyć. To przecenianie doboru naturalnego przez darwinistów, wywołało krytykę nader silną tego czynnika przyrodniczego ze strony innych przyrodników, jak Hubera, Mivarta, Koellikera, Wiganda, Naegelfego, Reinkego, Kassowitza, Emmery’ego, G. Wolffa i innych.
Jak niemasz dwóch liści na tern samem drzewie, powiadają darwiniści, któreby były pod każdym względem do siebie podobne, tak nie można znaleść dwóch osobników w świecie zwierzęcem, któreby ze wszystkiem były sobie równe; w przyrodzie niemasz kopii, są tylko jednostki oryginalne: »Najdro-bniejsze zaś, nieuchwytne całkiem różnice biologiczne u osobników stanowić mogą bardzo wiele w walce tychże z przeciwnościami życia w najszerszem znaczeniu tego wyrazu.W wielu
*) Por. Dr J. P. Lotsy: Vorlesungen iiber Descendenztheorien. Jena 1908 II Bd., str. 425 nastp.
*) Por. Dr Ludwig Platę: Selectionsprinzip und Problem der Art-bildung. Leipzig 1908, str. 29—155.