page0411

403

Siedlce — Siedliska

8,521 głów, ma domów 850. Władze rządowe mieszczą się tutaj: bióro powiatu, trybunał cywilny, sąd policyi poprawczej wydziału siedleckiego, sąd policy i okręgu siedleckiego, dom zleceń rolników, gimnazyjum, kassa oszczędności, magistrat, stacyja pocztowa, magazyn solny, archiwum akt dawnych, jarmarków odbywa się 6 do roku.    F. M. 8.

Siedlecki powiat wchodzi w skład gnbernii Lubelskiej, ma rozległości 58,61 mil kw. jeogr. Rzeki w nim znaczniejsze są: Bug, Liwiec i Wielącz-ka; jeziora tutejszego powiatu leżą nad Bugiem i są utworzone przez wylewy jego lub przez zmiany łożyska, dlatego też są niestałe, ulegają corocznym zmianom, to jest powiększają lub zmniejszają się jedne, znikają przez zasypy-w anie piaskami, inne się tworzą przez wymulanie. Woda w nich zwykle ma wysokość rzecznej. Jeziora te są: w gminie Długie Kamińskie trzy, jezioro pod wsią Długie Grodzickie, jezioro Wojnowe, ku wsi Rytete Olechny. W dobrach Kępa Pruska znajdują sie jeziora Zapustki, Małkinia i Upłot. We wsi Morzyczyn jeziora: Burzysko, Jezierna i Dół za Światem przed wsią Morzy-czyn, Koło, Zimnowoda, Przerwą i Wądół. We wsi Płatkownica jezioro: Dół, Hartman i Dziatki; jezioro Kostrów we wsi tegoż nazwiska; jezioro Kocioł we wsi Wilczogęby, przez nie przepływa rzeka Wielączka; we wsi Raźny jez.oro: Starorzeka, Sue, Wądół, Roszonki, Kaczyniec, Ławki, Zaszytki, Piw'ków dół. Wszystkie te jeziora powstałe przez zmianę łożyska Bugu lub jego wylewy znajdują się pośród gruntów płaskich. Ludność ogólna powiatu wynosi 127,151 głów, z tych miejska 24,666, wiejska 102,480, stosunkowo tedy na milę kw. wynosi 2,i 69. Przemysł jest następujący: gorzelni 47, olearni 2, smolarnia 1, młynów 60, garbarni 18, mydłami 10, cegielni 17. Ra-finerja cukru w Elżbieto wie. Fabryka szkła i szlifirnia w Golicynowie. Fabryka porteru i araku w Przezdziatce. W powiecie jest tylko jeden okrąg sądowy, miast ma dziewięć, tojest: Siedlce, Kossow, Liw, Miedzna, Mokobody, Mordy, Sokołów, Sterdyń, W'ęgrów. Osad wiejskich jest 4446. Instytutu, kościoły, zakłady naukowe i szpitale wymienione są przy gubernii Lubelskiej (ob.).    F. M. 8.

Siedliska, wieś prywatna w gubernii Lubelskiej, w powiecie Krasnystaw-skim, parafii Fajsławice, od stacyi pocztowej Piask* wielkie luterskie wiorst 13 odległa; dziedzictwo dawne Suchodolskich herbu Janina. W niej mieszkał w r. 1559 Mikołaj Suchodolski, wielki orędownik różnowierców, który prze-jąwszy się nauką Leljusza Socyna w r. 1551 do Polski wniesioną, tu pierwszy miał jej zasady wyznawać i zwolenników liczbę pomnażać. Z czasem bardzo wiele osób zjeżdżać się zaczęło do Siedlisk, dla nabożeństwa aryjańskiego; że zaś nie było kościoła, odprawiano, je podług tradycyi, w browarze zbudowanym nad strumieniem, który przetrwał aż do naszych czasów. Dla częstych i licznych zjazdów spożycie żywności w tej wsi tak się podniosło, że targi na nią znaczne jakby w mieście się odbywały i dotąd jest miejsce rynkiem zwane. Był tu najprzód pastorem i kaznodzieją Andrzej Lubieńiecki, herbu Rola, brat Stanisława i tu w r. 1622 umarł. Po nim obowiązki te sprawował do roku 1648 Krzysztof Lubieńiecki, a następnie sławny Andrzej Wiszowaty, wnuk Socyna. Ten za zbliżeniem się Kozaków pod Chmielnickim r. 1648 idących z Wołynia ku Lublinowi i mordujących aryjanów, schronił się przed nimi do Gdańska, zkąd już do Siedlisk nie powrócił. Następca jego w zarządzie był Ciachowski, wnuk Schomana, znanego protestanta lubelskiego. Pod Ciachow-skim ćwiczył się w naukach Stanisław Lubieńiecki, syn Krzysztofa, pisarz Hi-storyi Reformacyi w Polsce i tu w Siedliskach był jego pomocnikiem, jako pa-

26"<⁵