page0432

428

Aby nie przedłużać niniejszego paragrafu, zakończmy go słowy męża, któremu nie można zarzucić braku życzliwości dla teoryi Darwina. Mianowicie Ryszard Hertwig pisze: »Dowód paleontologiczny zbliżałby się najwięcej do tego, cośmy zwykli nazywać dowodem bezpośrednim. Paleontologia bowiem poucza nas o ostatnich śladach istnienia jestestw, które pozostawiły przodków dzisiejszego świata zwierzęcego. Tymczasem trzeba mieć na uwadze, że i tutaj do charakteru dowodowego wsuwa się pierwiastek hypotetyczny. Możemy bowiem tylko tyle obserwować, że rozmaite stany form jakiejś grupy zwierzęcej zawierają się w rozmaitych, następujących po sobie pokładach ziemi; jeżeli te stany form łączymy w szereg ewolucyjny, myśląc sobie, że formy młodsze powitały przez przekształcenie dawniejszych, to ściśle rzecz biorąc, opuszczamy grunt faktów. O wiele więcej traci na wartości dokument paleontologiczny z tego po-w^rodu, że jest nadzwyczaj niezupełny. W skamielinach są zachowane w ogólności tylko twarde części zwierząt, natomiast przepadają części miękkie, jedynie napotykane u wielu pni, albo przynajmniej stanowiące część najważniejszą w ich orga-nizacyi. Bardzo rzadko można znaleść skamieliny, w którychby były odtworzone w kamieniu miękkie części (mięśnie ryb i gło-wonogich, ciała galaretowate meduz). Niemniej części twmrde zachowują się w swym związku tylko w szczególnie pomyślnych warunkach. Jeżeli się nadto zważy, że te skarby są zachowane w^r łonie ziemi, i najczęściej tylko przypadkowm w kamieniołomach, przy budowie dróg i t. p. do nich dochodzimy, przyczem nader rzadko bywają wydobywane na światło dzienne według planu i z rozwagą, to dostatecznie staje się ja-snem, jak mało można się czegoś spodziewać dla <lziejów pni z paleontologicznego materyału obecnego lub nawet przyszłego« *). W obec takiej dyshar-monn między teoryą a praktyką, między tern, co potrzebne jest darwinizmowi, a tern, co paleontologia w rzeczywistości daje, dziwmie brzmią zapewnienia darwinistów niektórych, że paleontologia popiera darwinizm w sposób najoczywistszy.

¹) Por. U. Hertwig: Lehrbuch der Zoologie. Jena 1905, str. 25.

http://rcin.org.pl